2023-01-06 15:48:22
فراموشی دو وجه از سه وجهیِ علم
دکتر مسعود صادقی استادیار گروه اخلاق پزشکی و عضو هیأت علمی دانشگاه:
ژانوس دانشگاه قرن بیست و یکمی، یک رو به سوی کشف حقیقت دارد و رویی دیگر به سوی منفعت. باید پذیرفت که علم به کالا/ محصول مبدل شده و دانشگاه به کارخانه تولید یا نهادی که سودای سوددهی در سر دارد.
پویایی و پایایی این سنخ از دانش یعنی دانش بازارین(marketize) برایندی از یک فرایند یا چرخه سه وجهی است:تولید؛ توزیع و مصرف.
بپذیریم که ما تنها بر تولید علم تاکید می کنیم؛ اما توجه صرف به تولید علم بدون تمرکز بر توزیع و مصرف آن شبیه تلاش برای تولید حجم معتنابهی از کالا بدون بازاریابی برای آن و یا بدون توجه به نیازها یا علائق مصرف کنندگان است.
هر استاد، دانشجو و مدیر یا راهبردگذار دانشگاه باید بداند که تولید کور یا عرضه بدون تقاضای مقالات و محصولات علمی نهایتا به توهم آگاهی، استغنای کاذب و دست آخر بدبینی به نهاد علم و دانشگاه منجر خواهد شد.
ما به توزیع علم نمی اندیشیم! اگر(درست یا نادرست) پذیرفته ایم که دانش مدرن پدیده ای بازارین و کالایی است پس باید علاوه بر تولید به توزیع و مصرف آن نیز عمیقا بیندیشیم. تقویت ژورنالیسم علمی، کاهش شکاف دیجیتال(digital divide)، عمومی سازی و برخط سازی کلاس ها، دسترس پذیری اطلاعات کلیدی و نتایج پژوهش ها و...از جمله راهکارهای بهسازی فرایند توزیع علم هستند.
مصرف علم نیز فوق العاده مهم است. علم در جهان جدید،هم خریدار و هم سرمایه گزار دارد؛ کسانی که به علم نیاز دارند و کاربران اصلی آن هستند.
مقالات علمی باید به محصولات کارآ و عملی تبدیل شوند اما این رویا چگونه تعبیر خواهد شد؟ از طریق توجه به واقعیات و احتیاجات زندگی.
دانشگاه های کنونی عمدتا با مردم عادی هم-زمان یا هم-مکان هستند اما هم-زبان و از آن مهم تر هم-جهان نیستند! اگر مناسبات دانشگاه با واقعیات و احتیاجات مردم بیگانه باشد طبیعتا چیزی از دانشگاه بیرون خواهد آمد که به کار مردم نمی آید و "بی مصرف"می ماند.
خلاصه آنکه دانشگاه باید به تولید علم بپردازد اما توزیع بهتر و مصرف هرچه بيشتر علم را هم تمشیت کند. اگر این پازل به زودی تکمیل نشود دانشگاه مرجعیت خود را از دست خواهد داد.
@k_health
https://t.me/k_healthmedia/3939
2.6K viewsedited 12:48
ا
