2024-02-03 15:36:26
نتیجهنگری(Outcome bias) گاهی بجای آنالیز و کنترلِ کیفیتِ فرایند تصمیمگیری؛ فقط به
نتیجهای که از آن فرایند حاصل میشود توجه میکنیم و آن را معیار قضاوت و استدلال قرار میدهیم. به عبارتی دیگر نتیجه نگری زمانی رخ میدهد که وقتی ذهن برای تصمیمگیری به قضاوت مینشیند
بجای آن که کل فرایند تصمیم گیری و کیفیتش را مد نظر قرار دهد فقط به نتایج آن اهمیت میدهد. درحالی که میدانیم گاهی ممکن است نتیجه یک تصمیم بسیار خوب و خوشایند باشد اما خود تصمیم خوب نباشد.
برای مثال محمدرضا پول زیادی از شرط بندی بدست آورده اما این به معنای درست بودن تصمیم او برای شرطبندی نیست و این تایید نمیکند که تصمیم او به این کار عاقلانه بوده است. قماربازها بیش از هرکسی اسیر نتیجه نگری هستند. با این که آمارها نشان داده که پیروز شرط بندیها نه قماربازها بلکه قمارخانهها هستند اما با یک تحقیق ساده متوجه خواهیم شد که قماربازها با استناد به افراد پیروز(و نادیده گرفتن افراد شکست خورده) سعی در توجیه شرکت پیدرپی خود را دارند و
نتیجه یک پیروزی بزرگ را بر
تصمیم نامعقول شرکت پیدرپی در کازینوها ارجحیت خواهند داد. در یک سناریو فرضی احمد سعی دارد در املاک سرمایه گذاری کند؛ زیرا متوجه شده که میتواند مانند یکی از همکارانش در این بخش سود و سرمایه خوبی بدست آورد. نتیجه این تصمیم بسیار خوب است اما خود تصمیم با توجه به ناآگاهی او به عرضه و تقاضا، رکود اقتصادی، نرخ بهره و وضعیت کلی اقتصادی خوب نیست زیرا او
فقط به نتیجه کارش توجه دارد و نه کیفیت تصمیم! برخلاف سوگیری
[پَسنِگری(Hindsight bias)
] یک فرد نتیجهنگر، رویدادهای قبلی را منکر یا تحریف نمیکند بلکه آنها را فراموش کرده و یا سهوا به آن بیتوجهی میکند. برای آن که به نتیجهنگری دچار نشویم
بایستی تمام فرایندی که منجر به یک نتیجه شده را با دقت بررسی کنیم زیرا ممکن است مولفهها و متغییرهایی بسیار کوچک، سبب تغییرات و نتایج کاملا متفاوت تری شوند، همان چیزی که از [اثر پروانهای] در یک سیستم آشوبناک میدانیم. چند سوال وجود دارد که با پرسش آنها از خود میتوان اثر نتیجهنگری را به حداقل رساند:
1) هنگام تصمیم گیری چه اطلاعاتی را در دسترس داشتیم و موفق شدیم که از چه چیزهایی باخبر شویم؟
2) آیا از بازخورد و مشورت دیگران برای تصمیم گیری استفاده کردهایم؟
3) آیا تصمیم ما از پژوهش کافی برخوردار بوده است؟
4) آیا از همه منابع موجود برای تصمیم گیری استفاده کردهایم؟
5) آیا اساسا لزومی برای تصمیمگیری وجود دارد؟
6) آیا اهداف تصمیمگیری کاملا روشن شده است و در نهایت به کدام اهداف رسیده و یا خواهیم رسید؟
آنتیفکت را به دوستان خود معرفی کنید.
@anti_fact
121.5K views12:36