2016-12-05 20:42:18
پرسش :
سلام. سوال من اینست که پایه و اساس اصول اعتقادی بر مبنای قدرت ذهن و تخیل خود شخص می باشد، بر این اساس هر کس در حد توان ذهنی و تخیل خود خدایی دارد.
حال چطور می توانیم تشخیص دهیم آن چیزی که به نام خداوند در ذهن خود درست کرده ایم و با او راز و نیاز می کنیم همان الله حقیقی است؟
با تشکر فراوان از زحمات شما. یا علی
پاسخ :
سلام. یقیناً براهینی که شخصی برای پی بردن به وجود خدا ممکن است از آنها بهره جوید، تابعی از سطح علمی و قدرت عقلانی و تفکر اوست. لذا افراد ممکن است با برهان های متفاوتی از نظر عمق، متوجّه وجود خدا بشوند.
در حوزه خداشناسی هم یقیناً سطح معرفت افراد می تواند متفاوت باشد. شناخت خدا آنگونه که حق معرفت خداست، اساساً از دسترس مخلوق خارج است؛ حوزه معرفت الهی کما هو حقّه بلندتر از آنست که در دسترس بشر قرار گیرد، اما هر کسی تا مرحله ای می تواند به معرفت الهی نائل شود و این مرتبه می تواند به تدریج بالاتر رود و عمیق تر شود. بنابراین علت اینکه شناخت افراد نسبت به خدا از نظر عمق و دقت متفاوت است، روشن شد.
معرفت نسبت به خدا که از طریق تفکر و تحقیق و جستجو و تأملات بشری در دسترس بشر قرار می گیرد، فرق می کند با معرفتی که از جانب خود خدای متعال نصیب انسان می شود. ائمه علیهم السّلام به ما آموخته اند که از خود خدا معرفت خدا را بخواهیم: اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ.
یا در دعای ابوحمزه ثمالی امیرالمؤمنین علیه السّلام هست که: أنْتَ دَلَلْتَنِی عَلِیكَ وَ دَعوتَنِی إلَیكَ وَ لُولا أنْتَ لم أدْرِ مَا أنْت.
به هر تقدیر اینکه خدای متعال معرفت را نصیب انسان کند، چیزی فراتر است از آنچه که انسان با تأملات فلسفی یا عقلانی خود می تواند به آن نائل شود؛ البته همه آنچه را هم که خدا نصیب افراد می کند به تناسب استعداد و زمینه آنهاست که این هم می تواند متفاوت باشد، اما به هر حال این تفاوت در عمق، بدین معنا نیست که افراد خداهای متفاوتی را می پرستند؛ بلکه به یک حقیقت توجّه دارند و او را می پرستند اما با میزان شناخت های متفاوتی از آن حقیقت.
بنابراین اینگونه نیست که ما خدایی را در ذهن خودمان درست کرده ایم؛ چنین خدایی، اساساً خدا نیست، بلکه مخلوقی است همچون خود انسان. خدایی که آفریننده ی انسان و جهان است و اندیشه و ذهن انسان هم مخلوق اوست، شناختن او مدّنظر ماست و همانطور که اشاره شد این شناخت می تواند در عمق های متفاوت صورت بگیرد.
کمااینکه یک شخص را هم افراد ممکن است متفاوت بشناسند؛ کسی چهره او را می شناسد، کسی مشخصات شناسنامه ای او را می داند، کسی ممکن است علاوه بر اینها خلقیات و روحیات و افکار و اندیشه های او و معلومات و دانش ها و مهارت ها و توانمندی های او را هم بشناسد. این بدین معنا نیست که این افراد متفاوت، اشخاص متفاوتی را می شناسند، بلکه یک شخص را می شناسند اما در سطوح متفاوتی از شناخت.
بنابراین خداهایی وجود ندارد بلکه شناخت های متفاوتی از نظر عمق و دقت از خداوند متعال وجود دارد.
در پناه خدا موفق باشید.
#پرسش_و_پاسخ - ۱۳۸
@ahlevela
3.3K views17:42
ک
