فردای اقتصاد

2022-08-31 18:30:13 ۴+۱ عامل اثرگذار بر صادرات

محسن جلال‌پور، فعال اقتصادی و رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران

صادرات مهمترین نشانه و آیتم وضعیت اقتصادی کشور است. ویترین و شاخصی است که با استناد به روند آن می‌توان وضع اقتصادی کشور را تشخیص داد. صادرات رابطه مستقیمی با رشد، تولید، اشتغال و تورم دارد. 

طی یک سال گذشته با شرایط غیرقابل پیش‌بینی‌ وضعیت اقتصادی کشور مواجه بودیم و علاوه بر نااطمینانی، وضعیت اقتصاد کشور نیز پرنوسان بود. این موضوع مهمترین عاملی است که باعث شده در بسیاری از زمینه‌های اقتصادی در یک سال گذشته موفقیتی نداشته باشیم.

در کنار نااطمینانی و غیرقابل پیش‌بینی بودن وضعیت اقتصادی کشور، سه عامل اصلی وجود دارد که در طول یک سال گذشته بر صادرات کشور اثر گذشته است. 

تورم بالا

حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی

بی‌انگیزگی و ناامیدی صادرکنندگان نسبت به اتخاذ سیاست‌های صادراتی درست

محسن جلال‌پور، فعال اقتصادی و رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران در یادداشتی برای فردای اقتصاد به عوامل اثرگذار بر صادرات کشور اشاره کروه است.

برای مطالعه مشروح این یادداشت کلیک کنید


@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 18:05:30 بورل نسبت به حصول توافق «طی چند روز» ابراز امیدواری کرد

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره احتمال حصول توافق در مذاکرات رفع تحریم‌های ایران طی چند روز آینده ابراز امیدواری کرد.|فارس

جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا:

نظرات ایران و آمریکا را درباره متن پیشنهادی توافق هسته ای دریافت کرده ام.

نظرات تهران و واشنگتن درباره متن منطقی است.

زمینه مشترک برای سندی وجود دارد که ملاحظات همه طرف ها را دربربگیرد.|الجزیره
@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 17:52:41 رشد ۶۷ درصدی اینستاگرام در یک سال

گزارش‌ها نشان می‌دهد واتس‌اپ محبوب‌ترین پیام رسان و اینستاگرام محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در بین کاربران ایرانی هستند.گزارش جدیدی که استارتاپ نوین هاب منتشر کرده حاکی است که میزان نفوذ واتس‌اپ در بین کاربران ایرانی ۷۱.۱ درصد است.

بر اساس این گزارش حدفاصل خرداد ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱ اینستاگرام با ۶۶.۶۸ درصد بیشترین سهم رشد را در بین شبکه‌های اجتماعی در میان کاربران ایرانی داشته است. اینستاگرام در حالی به چنین رشد استفادهای رسیده که طی سالهای اخیر کاربران از اختلال و کندی روزافزونی روی آن خبر می دهند.

بر اساس گزارش مرکز پژوهشی بتا هم اکنون ۱ میلیون ۷۰۰ هزار کسب وکار ایرانی در اینستاگرام فعالیت دارند، تعداد کسب وکارهای بزرگ ۲۰۰ هزار و تعداد کسب وکارهای بومی و استانی ۵۰۰ هزار است. بر اساس این گزارش درآمد ۹ میلیون نفر به صورت مستقیم به اینستاگرام وابسته است.

اندازه بازار خرید و فروش محصول در اینستاگرام ۱۸ هزارمیلیارد تا ۳۲ هزار میلیارد تومان است.

در فردای اقتصاد بخوانید: رشد ۶۷ درصدی اینستاگرام در یک سال

@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 17:00:55 لیدری بورس به کوچکترها می‌رسد؟

در چند روز اخیر شاهد واگرایی بین شاخص کل و هم‌وزن هستیم. بررسی نسبت شاخص کل به هم‌وزن در بازه بلندمدت نشان‌دهنده روند نزولی این نسبت است، هرچند که در کوتاه مدت و میان مدت موج‌های صعودی نیز به چشم می‌خورد.
همانطور که می‌دانید شاخص هم‌وزن نماینده سهام کوچکتر بازار است، نمادهایی که تورم محور و به اصلاح ریالی هستند و واکاوی دقیق این نسبت نشان می‌دهد که سهام کوچکتر در بلندمدت بازدهی بیشتری را نصیب سهامداران خود کرده‌اند.

حال سوال این است که در سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت کدام سهام بازدهی بیشتری خواهد داشت؟

گفتگوی بورسان با هادی میرعلمی، کارشناس بازار سرمایه

برای مشاهده برنامه کامل کلیک کنید

@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 16:30:40 رشد اقتصادی ترکیه آب می‌رود؟

ترکیه که در ماه‌های اخیر با رکوردهای پی‌در‌پی تورمی و سیاست پولی خلاف عرف همه را شوکه کرده بود به رشد تولید ناخالص داخلی بیشتر از انتظارات دست یافته است. به طوریکه حالا این کشور یکی از بیشترین رشدهای اقتصادی را بین کشورهای گروه ۲۰ دارد.

با این حال نگاهی به جزئیات نشان می‌دهد که این رشد چندان خرسندکننده نیست و می‌تواند عمر چندان بلندی نداشته باشد.

آمار نشان می‌دهد که بخش زیادی از بار این رشد اقتصادی بر دوش خانوارهای ترکیه‌ای است که به واسطه تورم ۸۰ درصدی هزینه بیشتری برای مایحتاج خود می‌پردازند و به واسطه تورم هم ممکن است تقاضا از سمت آنها کاهش یابد.

در ثانی چنین تورمی که بیشترین مقدار ظرف ۲۴ سال اخیر در اقتصاد ترکیه است در نهایت ریسک‌های سیستماتیکی به اقتصاد کلان کشور وارد کرده و بازارهای مالی را در خطر قرار می‌دهد.

اما نگرانی دیگر رکود اقتصادی است که منطقه یورو را در برگرفته و می‌تواند صادرات ترکیه را تهدید کند. از این رو است که کارشناسان رشد اقتصادی ترکیه در سه ماهه جاری را کمتر از نصف سه ماهه دوم پیش‌بینی کرده‌اند.

جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید
@feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 15:54:00 پشت پرده نوسان رازآلود دلار

دلار در طناب‌کشی سه گروه پیش‌بینی متفاوت برجامی، صعودی شده و برای دومین بار طی دو هفته اخیر به بالای ۳۰ هزار تومان رسید.

در حالی که همه در انتظار پاسخ دوباره ایران به ملاحظات آمریکا درباره متن توافق برجام هستند، قیمت دلار امروز برای دومین بار طی دو هفته گذشته به بالای مرز ۳۰ هزار تومان صعود کرد که می‌تواند نشانگر کمرنگ شدن خوشبینی‌ها به توافق باشد. در میان فعالان بازار ارز، سه گروه با سه دسته تحلیل متفاوت درباره برجام وجود دارند:

۱- دسته اول توافق را نهایی می‌دانند و عقیده دارند با حل شدن ۵ درصد اختلاف باقی‌مانده میان طرفین بر سر متن نهایی، به زودی امضای توافق اعلام خواهد شد.

۲- گروه دوم عقیده دارند دشواری بسته شدن پرونده PMD که خط قرمز ایران برای توافق است، مانع احیای برجام است (این پرونده مربوط به ادعای سال‌ها پیش آژانس اتمی درباره کشف آثار ذرات اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده ایران می‌شود).

۳- گروه سوم نظری بینابین دارند. آن‌ها تصور می‌کنند مذاکرات شکست خورده اما طرفین برای خودداری از ایجاد التهاب، شکست آن را اعلام نمی‌کنند. این دسته انتظار دارند ایران وضعیت فعلی را برای مدتی ادامه دهد تا بتواند تا حد متوسطی نفت بفروشد و ورود دلارهای نفتی به کشور ادامه یابد. در نتیجه پیش‌بینی آن‌ها این است که در نهایت توافقی انجام نشود و یا اگر شود دستاوردهای جدی به همراه نداشته باشد.

نوسانات دلار را می‌توان به بازی طناب‌کشی‌ای تشبیه کرد که گروه دوم و سوم در یک طرف آن (صعود قیمت) قرار دارند و گروه اول در طرف دیگر (افت دلار). به نظر می‌رسد که افزایش خریدها توسط گروه دوم و سوم است که این روزها موجب نوسانات صعودی دلار و بازگشت آن حتی تا بالای مرز روانی ۳۰ هزار تومان شده است.

اظهاراتی همچون گفته‌های امروز محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی موجب شده تا معامله‌گران بیشتری در دسته دوم قرار بگیرند. اسلامی امروز با بیان اینکه ایران سایت هسته‌ای معرفی نشده ندارد، تاکید کرد: «سوالات آژانس قبل از بازگشت همه طرف‌ها به برجام باید حل و فصل شوند، در غیر این صورت روز “باز اجرا”یی وجود نخواهد داشت.». منظور از روز بازاجرا یکی از مراحل پس از احیای برجام است که در آن روز برجام به صورت اجرایی احیا خواهد شد.

گروه سوم هم پرشمارتر شده‌اند. این افراد که انتظار دارند وضعیت کنونی بدون اعلام شکست برجام تا مدتی ادامه یابد، به گزارش روز شنبه روزنامه کیهان اشاره دارند که خواستار تعویق دو ماهه توافق شده و نوشته بود «این دولت نشان داده بدون برجام و اف‌ای تی اف می‌شود کارهای بزرگ کرد». نکته جالب اینکه دفعه اولی که دلار در دو هفته اخیر به بالای ۳۰ هزار تومان سرک کشید نیز همان شنبه بود.

برای خواندن ادامه کلیک کنید
@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 15:36:01 رشد اقتصادی؛ یک بازی با جمع مثبت

در جریان رشد اقتصادی یک کشور، فرصت بهبود وضع زندگی برای بخش وسیعی از جامعه به وجود می‌آید؛ اما وقتی کشوری از این فرصت چشم بپوشد، مردم آن برای منابع اندک موجود به رقابتی خواهند پرداخت که یک بازی جمع صفر خواهد بود؛ یعنی سود هر کس به معنی ضرر فردی دیگر می‌شود. اما با فراهم‌آمدن فرصت رشد، همکاری جای رقابت منفی را می‌گیرد و شرایط به یک بازی جمع مثبت تبدیل می‌شود؛ یعنی در مجموع همه می‌توانند سود کنند و سود آن‌ها به قیمت ضرر دیگری تمام نمی‌شود.

بنابراین در وهله اول باید توجه کرد که ضرر اصلی سیاستگذاران ایرانی به مردم، نه برداشتن سهم آن‌ها برای خود، بلکه سوزاندن فرصت‌های رشد قابل توجه درآمد برای همه بوده است. سیاستگذاری ضد رشد اقتصادی حتی به ضرر خود سیاستگذاران هم هست. با فرض این که آن‌ها تنها به فکر بهره‌مندی شخصی از منابع دولت باشند، باز هم در اقتصادی با کیک اقتصادی بزرگ‌تر، دولت هم منابع بیشتری از طریق انواع مالیات در دسترس خواهد داشت. اما انگیزه سیاستگذاران با شیوه پیچیده‌تری شکل می‌گیرد و عوامل دیگری هم اهمیت دارد؛ مثلاً این که سیاستگذار شانس بقای دسترسی‌اش به منابع را در شرایط رشد بالای اقتصادی چقدر ارزیابی می‌کند.


اما سیاستگذاری در ایران چگونه مانع چند برابر شدن درآمد طی این دهه‌ها شده است؟

یک پاشنه آشیل مهم سیاستگذاری به بی‌قاعدگی استفاده از درآمدهای نفتی برمی‌گشته است؛ نوسانات ارزش فروش نفت باعث شده درآمد نفتی منبع پایداری برای دولت نباشد و در بسیاری مقاطع کسری بودجه به بار آورد. دولت به جای حرکت به سمت درآمد پایدار مالیاتی، کسری بودجه را به شیوه‌های گوناگون به تورم تبدیل کرده و این تورم مزمن و همیشگی به صورت دومینووار اختلالات مهمی در فرایند رشد ایجاد کرده است؛ غیر از ایجاد نااطمینانی‌های بنیادین برای تولید، باعث شده سیاستمداران که تحقق شعارهای عدالت اجتماعی‌شان را در حفظ سطح قیمت‌ها و هم‌زمان مخارج زیاد می‌دیده‌اند (یا این که ذی‌نفع رانت‌های برآمده از قیمتگذاری بخشنامه‌ای و مخارج بودجه دولت بوده‌اند) در شرایط تورمی دست به دخالت در بازارها و قیمتگذاری بزنند. این دخالت‌ها از بازار محصول تا انرژی و پول (بانک‌ها) گسترده بوده است. هر گونه اصلاحات مقطعی در این دهه‌ها هم به خاطر پابرجاماندن تورم اثر خود را سریعاً از دست داده است.

فارغ از این که دخالت‌های دولت در بازارها تا چه حد به خاطر وجود تورم و تا چه حد ناشی از فضای اقتصادسیاسی موجود بوده، ضربه‌های بزرگی به اقتصاد ایران زده است. همچنین عدم ثبات در بودجه دولت و سیاستگذاری پولی منجر به عدم ثبات اقتصاد کلان شده که نخستین پیشنیاز رشد پایدار اقتصادی است. ایجادنشدن روابط و مسیرهای پایدار تجارت خارجی -به عنوان نیروی محرکه اصلی رشد در کشوری مانند کره جنوبی- موجب شده سقف تولید در ایران بسیار کوتاه باشد. سرکوب ارزی هم به عنوان یکی از مصداق‌های قیمتگذاری دستوری دولت در بازارها، به رقابت‌پذیری تولید ایرانی ضربه زده‌اند و هم‌زمان تأکیدات فراوان بر خودکفایی و حمایت دولتی از تولید باعث شده تخصیص منابع کشور همسو با مزیت‌های نسبی شکل نگیرد و در نتیجه تولیدکننده‌هایی وابسته به دولت و بدون توان رقابت‌پذیری پدید آیند.

در فردای اقتصاد بخوانید: الگوی پسابرجامی توسعه؛ عربستان یا ترکیه؟

@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 15:26:30 تداوم ریزش‌ها در بازارهای جهانی

بازارهای جهانی سهامی و کالایی برای سومین روز پیاپی در هفته جاری، روند نزولی به خود گرفته‌ و با کاهش قیمت زیادی مواجه شده‌اند.

انتشار تورم ۹.۱ درصدی سالانه برای حوزه یورو که ۰.۱ درصد بالاتر از انتظارات بود، پیش‌بینی‌ها از افزایش بیش از انتظار نرخ بهره را توسط بانک مرکزی اروپا افزایش داده است. فدرال رزرو نیز از قبل قاطعیت خود را برای تداوم سیاست‌های انقباضی سنگین اعلام کرده بود.

از سمت دیگر تداوم بحران انرژی قاره سبز ادامه دارد و قطع شدن انتقال گاز نورد استریم ۱ از امروز این موضوع را تشدید کرده است تا گاز طبیعی برخلاف دیگر کامودیتی‌ها با افزایش قیمت همراه شود.

@feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 14:18:01 اظهارات نجات‌بخشی که ۷۸ میلیارد دلار را به باد داد

فدرال رزرو در ماه‌های اخیر با تمام قوا به کنترل تورم پرداخته است و در این مسیر ملاحظه هیچ کسی را نمی‌کند. نتیجه این اقدام سریع، دستیابی به تورم ماهانه صفر درصدی در ماه گذشته بود.

قاطعیت فدرال رزرو در سخنرانی جروم پاول، رئیس این نهاد در نشست سالانه جکسون هول نمود داشت.

او گفت: «ثبات قیمت‌ها وظیفه اصلی فدرال رزرو و البته زیربنای شکوفایی اقتصاد ما است. بدون پایداری قیمت‌ها، اقتصاد برای هیچ‌کس کار نمی‌کند». «تمام ابزارهایمان با تمام قوا» استفاده می‌کنیم تا تورم کنترل شود.

همین سخنرانی ۸ دقیقه‌ای کافی بود تا ۷۸ میلیارد دلار از دارایی ثروتمندان آمریکایی دود شود. ایلان ماسک ۵.۵ میلیارد دلار ضرر کرد؛ جف بزوس، موسس آمازون ۶.۸ میلیارد دلار از دست داد و بیل گیتس و وارن بافت مجموعا با افت قیمت سهام‌شان نزدیک ۵ میلیارد دلار از دست دادند.

البته روند مبارزه با تورم از مدت‌ها پیش آغاز شده و ۵۰۰ فرد ثروتمند جهان در ۶ ماه ابتدایی سال حدود ۱۴۰۰ میلیارد دلار از دارایی‌شان کم شده است.

در فردای اقتصاد بخوانید: جهش تورم جهانی قابل پیش‌بینی بود؟
@Feghtesad باز کردن / نظر دهید

2022-08-31 14:09:09 جهش عجیب اجاره مسکن در زمستان ۱۴۰۰

مرکز آمار ایران گزارش بازار مسکن تهران در زمستان سال گذشته را منتشر کرد. طبق این گزارش در آخرین فصل سال گذشته و بعد از دو فصل ثبات پیاپی، اجاره‌بها رشد فصلی ۲۲ درصدی را تجربه کرده است.

با این رشد متوسط قیمت اجاره ماهانه هر متر مربع املاک مسکونی در تهران به ۱۰۶ هزار تومان رسیده است. با توجه به میانگین ۸۱ متری خانه‌های اجاره رفته در زمستان سال گذشته، می‌توان گفت اجاره‌بهای هر واحد مسکونی در زمستان سال گذشته به طور متوسط حدود ۸ میلیون ۶۰۰ هزار تومان در ماه بوده است.

به این ترتیب تورم اجاره مسکن در تهران در سال گذشته به ۵۶ درصد رسیده است. این در حالی است که پارسال هم دولت سقف ۲۵ درصدی برای افزایش اجاره‌بهای پایتخت وضع کرده بود. چیزی که حالا آمارها نشان می‌دهد کاملا بی‌اثر بوده است.

@Feghtesad باز کردن / نظر دهید