#استراتژی_سیاسی رقابت تازه قدرت‌های بزرگ بر سر منافع اقتصاد | دانش تفسیر سیاسی
#استراتژی_سیاسی
رقابت تازه قدرت‌های بزرگ بر سر منافع اقتصادی و اهداف راهبردی
ایندیپندنت فارسی
هیچ تصمیمی برای همکاری و مشارکت بین کشورها به طور ناگهانی و بدون پیش فرض اتخاذ نمی‌شود. هیچ کس نمی‌تواند تصور کند که پیمان امنیتی و راهبردی «اوکوس» بین آمریکا، بریتانیا و استرالیا، در اجلاس مجازی میان جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا و اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا منعقد شده باشد، به ویژه این‌که سه کشور مزبور از قبل شریک و متحد بوده و در چارچوب ائتلاف گروه «پنج چشم»، در زمینه اطلاعاتی با هم همکاری و هماهنگی دارند.
این در حالی است که دولت بایدن از همان ابتدا در سند «راهنمای استراتژیک» منطقه هند و اقیانوس آرام، «حضور نظامی گسترده» خود را مشخص کرد. دولت بایدن اظهار داشت که «چین تنها کشوری است که توان اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری بسیاری دارد و می‌تواند نظم بین‌المللی پایدار و باز را به طور جدی تهدید کند.» بنابراین، روابط با چین بین «رقابت، همکاری و تضاد» خواهد بود.
از این‌رو طبیعی است که واشنگتن در صدد آماده سازی زمینه برای مشارکت امنیتی در منطقه هند و اقیانوسیه با بریتانیای که از اتحادیه اروپا خارج شده است و استرالیا که به افزایش قدرت نظامی چین به دیده شک و تردید می‌نگرد، باشد. اما تنها چالشی که آماده سازی واشنگتن با آن روبه‌رو شد این بود که اتحادیه اروپا در جریان این تصمیم گذاشته نشد و نه با آن در این زمینه مشورتی صورت گرفت، در حالی‌که اتحادیه اروپا به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذار در منطقه هند و اقیانوس آرام به شمار می‌رود و حجم سرمایه‌گذاری آن در حدود ۱۲ تریلیون یورو است و ۴۰ درصد تجارت آن از طریق دریای چین انجام می‌شود. از سوی دیگر، پاریس نیز نامه کتبی مبنی براین‌که استرالیا از خرید ۱۲ زیردریایی فرانسوی به ارزش میلیاردها دلار صرف نظر کرده و در عوض، قصد دارد هشت زیردریایی هسته‌ای از ایالات متحده خریداری کند، از سوی کانبرا دریافت نکرد.
آن‌چه بحران کنونی میان متحدان را پیچیده‌تر می‌کند این است که اصل اختلاف بر سر مسائل اقتصادی و اهداف راهبردی است. برای فرانسه دردناک است که میلیادرها دلاری که قرار بود از صنعت نظامی کسب کند را از دست بدهد و دردناک‌تر از آن این است که موقعیت فرانسه در طرح راهبردی هند و اقیانوسیه نادیده گرفته شود، هرچند بایدن که با شعار مشارکت با متحدان، وارد کاخ سفید شد، سعی می‌کند «فرانسه را یک شریک مستقیمی بداند و تاکید کند که ما دست به هیچ اقدامی نمی‌زنیم که منجر به خشم فرانسه شود».
آن‌چه در این میان انتظار نمی‌رفت این بود که جوزپ بورل، وزیر خارجه اروپا اعلام کند که اتحاد سه جانبه «بار دیگر ما را مجبور به (توسعه استقلال راهبردی) می‌کند و مایه تاسف است که اهمیت استراتژی اتحادیه اروپا در منطقه هند و اقیانوسیه دست کم گرفته می‌شود.» اما واقعیت این است که اروپا نیازی به مقابله و تحریک چین به جای همکاری با آن نمی‌بیند، در حالی که پیمان امنیتی و راهبردی «اوکوس»، برخورد با چین را یکی از احتمالات ممکن در آینده می‌داند.
در گذشته، دومینیک دو ویلپن وزیر امور خارجه وقت فرانسه، معادله خاصی را ترسیم کرد مبنی بر این‌که «هیچ اروپایی بدون دفاع اروپایی و هیچ دفاع اروپایی بدون بریتانیا وجود ندارد»، در حالی‌که امروز بریتانیا وضعیت کاملا متفاوتی دارد. چندی پیش، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده در سخنانی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن، گفت که «هدف بوش از اعلام محور شرارت عراق، ایران و کره‌شمالی نیست، بلکه فرانسه، روسیه و چین است.»
