2022-08-28 09:17:17
#کردها و #آئین_میترایی
بخش دوم
نامِ میترا و مهر در فارسیِ امروزی نیز در اسامیِ اشخاص، اصطلاحاتِ کنونی و اسامیِ جغرافیایی وجود دارد.
کلماتی مانندِ مهرداد، مهرانگیز، مهراب، مهرگان، مهران، مهرآباد و غیره امروز به کار می‌رود.
زردشتیانِ کنونی، هنوز هم به اماکنِ مقدسِ خود دَرمهر می‌گویند.
مهر در متون با معانیِ پیمان، محبت، خورشید و خانه آمده است و کلمه‌ی میهن نیز با آن خویشاوند است.
در گاثا، کلمه‌ی میثَر یک بار و به معنیِ تکلیف و وظیفه‌ی دینی آمده است (یسنا ۴۶، بند ۵).
در سانسکریت هم با معنیِ دوستی ذکر شده است.
متونِ اسلامی نیز این نام و اصطلاح را می‌شناخته‌اند. ابوریحان بیرونی از، عیدِ مهرجان(مهرگان) آگاهی‌هایی ارائه می‌دهد و می‌نویسد که روزِ شانزدهمِ ماهِ مهر، عیدِ بزرگی است که به مهرگان معروف است زیرا خزانِ دوم است و این عید برای عمومِ مردم است و تفسیرِ آن دوستیِ جان است و گویند که مهر، نامِ آفتاب است.
مفهومِ مهر و خورشید در متونِ اوستایی یکسان نیست، زیرا یشتِ ششم به خورشید یشت و یشتِ دهم به مهر یشت اختصاص دارد. در متونِ متأخرِ اوستا مانندِ خرده اوستا در زمره‌ی پنج نیایش، خورشید نیایش و مهر نیایش هر یک جداگانه، جایگاهِ خاصِ خود را دارد. چنین به نظر می‌رسد که به مرورِ ایام، این دو مفهوم در هم آمیخته شده باشد. پس از انتشارِ مهر پرستی در سرزمین‌های غربی و اروپا، خورشیدِ شکست‌ناپذیر نامیده شد. حتی در خورشید یشت(بند ۵)، دوستی میانِ ماه و خورشید توأمان ستایش شده است.
در متونِ فارسی، مهر به همراهِ سروش و رَشن (رَشنو) به اعمالِ مردم رسیدگی می‌کند و روانِ راستگویان را در سرِ پلِ چینود از دستِ دیوهایی که می‌خواهند او را به دوزخ بکشانند، نجات می‌دهد.
د. محمدباقر پیری
https://t.me/kurdokurdistan
732 views06:17
م
