اختلال استرس حاد نوعي عارضۀ پیسیکولوژیک است که در واکنش به یک رویداد وحشتناک یا تورماتیک به وجود میآید. شروع واکنش استرسی حاد با عملیات خاصی در سیستم عصبی سمپاتیک همراه است که شروع آنها را آدرنالین و نورآدرنالین، دو هورمون غدههای آدرنال باعث میشوند.
این دو هورمون، با سرعت بخشیدن به تپش قلب و تنفس، و با تنگ کردن رگها، باعث تسهیل واکنشهای فیزیکی میشوند. فراوانی این هورمونها در سایتهای گیرندۀ نوروترانسمیترها باعث تسهیل رفتارهای خودجوش یا بلافاصله و ناخودآگاهی میشود که فرد را به جنگ یا گریز وادار میسازند.
استرس حاد در نتیجۀ یک رویداد تروماتیک به وجود میآید که در آن، فرد به عنوان قربانی یا شاهد، ترس،استرس، یا درد بسیار شدید، ناراحت کننده یا غیر منتظرهای را تجربه میکند، یا این که شدیداً مجروح میشود، یا از خطر جراحت جدی جان سالم به در میبرد مثلاً گلولههایی که به طرف شلیک میشوند ولی اصابت نمیکنند، به علت جراحت جدی وارده مطمئن میشود که در حال مردن است، یا مرگ فرد دیگری را با چشمان خود میبیند، مشاهده میکند که خودش یا دیگران تهدید به مرگ میشوند.
به هنگام وقوع تروما، یکی از اولین مراحل، مرحلۀ گیج شدن یا بهت زدگی است که در طی آن، از هشیاری فرد کاسته میشود، توجهش محدود میشود (یعنی، فقط به یک یا دو چیز توجه میکند)، نمیتواند محرکها را ادراک کند، و احساس زمان و مکان را از دست میدهد.
مرحله بعدی یکی از این دو حالت است: ۱. فرد کلاً از محیط و واقعهای که در شرف روی دادن است یا لحظهای پیش پایان یافته است، دور میشود. ۲. بیش از حد متشنج میشود و فعالیتهای زیاد از حدی نشان میدهد، به شدت مضطرب میشود، قوۀ قضاوتش مختل میشود، سردرگم میشود، از خود بیخود میشود، یا افسرده میشود. علائم وحشتزدگی یا پنیک نیز معمولاً مشاهده میشوند(عرق کردن، سرخ شدن یا سفید شدن صورت).