2022-05-17 12:00:35
جراحی اقتصادی از بودجه شروع می‌شود؛
القصه، داستان جوجه و زنبور دکتر محمد طبیبیان
یک ضرب المثل هست که می‌گوید جوجه‌ها بالاخره برای تخم گذاری به زادگاه بر می‌گردند. این ضرب المثل در صحنه اجتماع، اقتصاد و سیاست عجیب عینیت دارد.
تمثیل این است که اگر تصور شود جوجه‌های پرنده‌ای (مثلاً کلاغ) تولید می‌شوند و به تصور ایجاد تاثیر بر دیگران یا فایده آنی برای خود و هزینه برای دیگران پرواز داده می‌شوند، باید انتظار داشت که جوجه‌های رشد یافته برگردند و همانجایی که زاده شدند تخم مشکلات بیشتری را بارور کنند.
یک تمثیل دیگر، روزگاری برای فردی که تحصیلاتی نداشت و متحیر بود که چرا دولت نباید پول ایجاد کند و همه را پولدار نماید؟ تمثیلی که به نظر اینجانب رسید و برای او گفتم این بود. هر ریالی که ورای ظرفیت تولید واقعی در اقتصاد توسط دولت ایجاد شود، مثل یک زنبور رها شده است.
ممکن است بیش از یکبار و بیش از یک نفر را نیش بزند تا از توان آسیب رسانی بیفتد.
مشخصاً از قبل هم معلوم نیست کجا دُمل‌ها ظاهر می‌شود و چقدر چرک و جراحت ایجاد می‌کند. آن نیش زدن، افزایش قیمت‌ها و تورم و آن دمل‌های چرکی درد و رنج و هزینه پایدار برای مردم و در بازارهای مختلف از جمله کالا و خدمات، ارز، اشتغال، سرمایه گذاری، تراز پرداخت‌ها…است.
این تا حدی بد شانسی دولت موجود است که جوجه‌های زنبور شده به خانه برگشتند! یعنی همه آن‌ها که پرواز داده شده‌اند کار همین دولت نیست، برخی هست.
بزرگواری از مقامات گفته‌اند که این رویکرد رها شدن قیمت‌ها، جراحی اقتصادی است!
یکم، به تصور این فدوی که موها را در آسیا سفید نکرده‌ام این رخدادها از دست در رفتن فراگردهای بلندمدت است و دولت چاره‌ای ندارد جز نظاره کردن و در جهت باد خمیدن.
چون تحت این شرایط اگر رستم دستان با نیرو و عقلی که داشت و ‘لقمان حکیم’ با حکمتی که در آن شهره است همراه با ‘هرمس سه مرتبه بزرگ’ در وسعت دانش که به او نسبت می‌دهند، دست در دست هم بگذارند هم کار چندانی از دستشان بر نمی‌آید!
دوم، خود آن بزرگواری که گفته‌اند جراحی اقتصادی در کار است، از سوابق به نظر نمی‌رسد جراحی اقتصادی کرده باشند حتی اگر آن کارد جراحی را در گذشته هم در دست داشته بوده‌اند. امید که این بار جراحی در کار باشد.
سوم، این اقدامات که انجام می‌شود به نظر نمی‌رسد جراحی اقتصادی باشد. جراحی اقتصادی از بودجه شروع می‌شود، از کاهش هزینه‌های دستگاه‌های حکومتی در نوبت اول کاهش بودجه مجلس، شورای نگهبان، ریاست جمهوری … کاهش بودجه دستگاه‌های تبلیغاتی که کارشان ثمر مثبتی نداشته …کاهش و حذف ردیف‌های خاص افراد صاحب نفوذ … کاهش بودجه مراکزی که نتیجه کارشان هرگز تجزیه و تحلیل هزینه فایده یا هزینه اثر بخشی نشده است … جراحی اقتصادی لزواً بخش پولی را باید در برگیرد آن هم نه در جهت پخش کردن بیشتر پول بلکه در جهت ایجاد یک نظام بانکی مثل آنچه در کشورهای پیشرفته وجود دارد.
جراحی اقتصادی لزوماً نیاز دارد که قسمت بزرگی از ثروت‌های جامعه که تحت کنترل خصولتی‌ها و بخش عمومی است به صورت سهام توزیع شود بین خانوارهای کم بهره از مناطق مرزی شروع شود (که فقیرترین و حساس‌ترین هستند) و به سایر مناطق تسری یابد و بسیاری از خصولتی سازی‌ها مهندسی عکس گردد …
جراحی اقتصادی لاجرم نیازمند روابط خارجی روان است و تجارت خارجی کارکردی …
جراحی اقتصادی نیازمند توجه به شایستگی است …
جراحی اقتصادی نیازمند دور شدن بخش سیاسی و حواشی از فعالیت سودآور است… و بسیار موارد که می‌توان فهرست کرد.
چهارم، از اطراف و اکناف افراد و گروه‌هایی شروع به زبان آوری در مورد شرایط موجود کرده‌اند. برخی خودشان ترسناک‌تر از فلاکت‌های موجود هستند.
بنابراین به نظر می‌رسد نباید اجازه داد هیمه کینه‌ها و امیال شخصی و رقابت قدرت را بر آتش موجود بریزند. برای اکثر ما حل مشکلات کشور و قرار گرفتن ایران عزیز در مسیر پیشرفت مهمترین اولویت است و نه همراهی با این جریان یا آن جریان.
بنابر این شاید شایسته تر باشد که از هر دولتی توقع داشته باشیم و بخواهیم که مسیر واقعی بهبود اقتصاد مانند آنچه موارد آن ذکر شد و موارد دیگر که از یک گفتمان آزادانه حاصل می‌شود را پی بگیرد.
شاید برخی اقدامات اخیر نه تنها باری از دوش مردم برندارد بلکه معادل رها سازی زنبورهای جدید باشد. باید به مردم ثروت واقعی منتقل شود پول کمک چندانی نخواهد کرد.
وقتی عرضه کالا در حال کاهش است پول بیشتر، تورم بیشتر در آینده است. چشم بر این وجه مهم نباید فرو بست. یک وجه افزایش عرضه کالا به جامعه رفع موانع تولید داخلی است، رفع موانع تجارت خارجی، افزایش صادرات نفت و انرژی و افزایش درآمد ارزی و پر کردن اضطراری چاله چوله‌های کمبود داخلی از این طریق است.
@MohammadTabibian
@mostaghelnewspaper
821 views09:00
ر
