#تقویم_تاریخ_پزشکی دکتر بابک عزیزافشاری، ۹ خرداد ۱۴۰۱ azizafshari@yahoo.com
ژولیوس اکسلرود بیوشیمیدان آمریکایی بود که بهخاطر کار بر روی پیامرسانهای عصبی (نوروترانسمیترها) بهطور مشترک با مشترک با برنارد کاتس پزشک آلمانی-انگلیسی و اولف فون اویلر داروشناس سوئدی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۱۹۷۰ شد.
او در نیویورک از والدین یهودی مهاجر لهستانی به دنیا آمد و پس از دریافت مدرک کارشناسی بیولوژی از کالج این شهر، با وجود علاقه به تحصیل پزشکی مجبور شد به عنوان تکنیسین آزمایشگاه مشغول به کار شود. وی سپس به اداره بهداشت نیویورک رفت و به کار در آزمایشگاه مواد غذایی پرداخت. او در طی این سالها در کلاسهای شبانه شرکت میکرد و در ۱۹۴۱ دوره کارشناسی ارشد را به پایان رساند.
آغاز بهکار اکسلرود در ۱۹۴۶ در آزمایشگاه بیمارستان گُلدواتر مموریال و نزد برنارد برودی محقق داروشناسی یا نقطه عطف بود. مطالعات برودی و اکسلرود بر روی داروهای ضددرد متمرکز بود. در دهه ۱۹۴۰ عارضه شایع مصرف داروهای ضددرد، متهموگلوبینمی و سیانوز بود.
آنان متوجه شدند علت این عوارض در برخی مشتقات ترکیب آلی آنیلین بهویژه استانیلاید (آنتیفبرین) شایعتر است و همچنین پاراستامول (استامینوفن) متابولیت اصلی استانیلاید در بدن انسان، دارای اثر مشابه و بسیار کمعارضهتر است. انتشار نتایج این مطالعه در ۱۹۴۹ منجر به کشف مجدد استامینوفن شد. این دارو اولین بار در ۱۹۵۰ با نام تجاری تریاجزیک (ترکیب آسپیرین، کافئین، و استامینوفن) روانه بازار شد.
آنیلین اولین بار در ۱۸۲۶ توسط اُتو اُنفردوربن شیمیدان آلمانی از تقطیر رنگ نیل (ایندیگو) ساخته شد. رنگ نیل در گذشته بسیار کمیاب بود و عمدتاً از گیاهان مناطق استوایی بهویژه ایندیگوفرا که بومی هند است استخراج میشد. فریدلیب رونگه شیمیدان آلمانی در ۱۸۳۴ رنگ مشابهی را از قطران ذغالسنگ به دست آورد. کارل ژولیوس فریچه داروساز آلمانی در ۱۸۴۰ آنیلین را از ترکیب پتاس با رنگ نیل تولید کرد. در ۱۸۴۲ نیکولای زینین شیمیدان روسی موفق شد با احیای نیتروبنزن ماده بنزیدام را تولید کند. آگوست ویلهلم فون هوفمان شیمیدان آلمانی در ۱۸۴۳ نشان داد بنزیدام همان آنیلین یا فنیلامین است.
خاصیت ضدرد مشتقات آنیلین مانند استانیلاید و فناستین در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ مورد توجه قرار گرفت، اما بسیاری از دانشمندان به دلیل عوارض جدی این داروها به دنبال یافتن ترکیبات کمعارضهتر بودند. کشف استامینوفن به افراد مختلف (از کان و هپ، تا چارلز گرهارت فرانسوی و هارمون نورتروپ مورس آمریکایی) نسبت داده میشود اما این دارو اولین بار در ۱۸۹۳ توسط ژوزف فونمرینگ پزشک آلمانی بر روی انسان آزمایش شد. فونمرینگ نشان داد عوارض استامینوفن بسیار کمتر از فناستین است اما این موضوع چندان مورد توجه قرار نگرفت و فروش گسترده فناستین باعث شد شرکت بایر تا حدود نیم قرن در سراسر جهان پیشتاز باشد.
اکسلرود در ۱۹۴۹ به انستیتو ملی قلب رفت و به مطالعه درباره کافئین و دستگاه عصبی سمپاتیک پرداخت. وی در ۱۹۵۵ پیاچدی خود را از دانشگاه جرج واشنگتن دریافت کرد. او در ۲۹ دسامبر ۲۰۰۴ در ۹۲ سالگی در بتسدا، مریلند درگذشت. از افتخارات دیگر وی میتوان به دریافت جایزه گاردنر (۱۹۶۷) و عضویت در آکادمی علوم و هنر آمریکا (۱۹۷۱)، انجمن سلطنتی لندن (۱۹۷۹)، و انجمن فلسفه آمریکا (۱۹۹۵) اشاره کرد. او یک چشم خود را در اثر انفجار آمونیاک در آزمایشگاه از دست داده بود.
تصویر: برندگان جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۱۹۷۰ در کنار آندرس نیلز استاله دیپلمات سوئدی و رئیس کمیته نوبل.
تصاویر کامل در اینستاگرام
همچنین بخوانید: آسیب حاد کبد با مقادیر درمانی استامینوفن