| آیا او از لایک نکردن منظوری دارد؟ | ما در زندگی واقعی برای | صدای ارامش زندگی
| آیا او از لایک نکردن منظوری دارد؟ |
ما در زندگی واقعی برای انتقال پیام‌ها و مقصودمان به دیگران از سازوکارهای مختلفی استفاده می‌کنیم که ارتباط کلامی (مانند حرف زدن) و ارتباط غیرکلامی (مانند زبان بدن) از جمله آن‌هاست. هر کدام از این نوع ارتباط‌ها ابزارها و ویژگی‌های خاص خود را دارند و در زمینه‌های اجتماعی مختلف به شکل‌های مختلفی بکار گرفته می‌شوند. مثلا در دنیای واقعی اگر با کسی رودربایستی داریم ولی می‌خواهیم به او این منظور را منتقل کنیم که «من دیگر حوصله شنیدن حرفهایت را ندارم» از زبان بدن استفاده می‌کنیم و ممکن است به عمد خمیازه بکشیم یا به صفحه گوشی‌مان خیره شویم تا او متوجه منظور ما شود.
با ظهور و گسترش شبکه‌های اجتماعی، هم ارتباط کلامی و هم ارتباط غیرکلامی همچون زبان بدن باید به زبان شبکه‌های اجتماعی ترجمه می‌شد. منظور آنکه، ارتباط بین فردی در دنیای واقعی باید به واسطۀ ابزارها و لوازم موجود در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شد و افراد منظورشان را با توجه به علامت‌ها و نشانه‌های موجود در این شبکه‌ها منتقل می‌کردند. شاید یکی از دلایل رشد ایموجی‌ها و استیکرهای مختلف، نیاز افراد برای انتقال منظورشان بدونِ، یا در کنار به‌کارگیری کلمات است. برای مثال وقتی کلمه «استیکر فحش» را در نوار جستجوی گوگل تایپ می‌کنیم پیشنهادهای گوگل به شرح زیر است: استیکر فحش ناموسی، استیکر فحش خنده‌دار، استیکر فحش ترکی، استیکر حرف زشت، استیکر فحش عمه، استیکر فحش دار. فحش عمه جای بسی تأمل دارد! بگذریم.
زبان جاری در شبکه‌های اجتماعی به تدریج و آرام آرام در حال شکل‌گیری است. روزانه هزاران استیکر، ایموجی و نشانه بین‌المللی و حتی به زبان‌ها و گویش‌های محلی، و با تصاویر شخصیت‌های مختلف وارد بازار می‌شود و هر کاربر برای انتقال منظور خود از آ‌ن‌ها استفاده می‌کند. امکان سوء‌تفاهم، اختلاف و برداشت‌های ناصحیح از پیام‌ها نیز بسیار وجود دارد. علاوه بر این، به تدریج «زبان مجازی بدن» نیز در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته است که صرفا مبتنی بر علامت‌ها و نشانه‌های ملموس و موجود همچون استیکرها نیست. منظور، رفتارهای اجتماعی مختلفی است که در فضای مجازی بروز می‌یابد و در معرض تفسیرها و برداشت‌های مختلف قرار می‌گیرد. برای مثال، لایک کردن یک عکس ممکن است معنای مشخصی داشته باشد. اینکه من عکس را پسندیدم. ولی آیا لایک نکردن عکس هم معنای مشخصی دارد؟ آیا ما نام افرادی را که لایک نمی‌کنند را به حافظه‌مان می‌سپاریم و مقابله به مثل می‌کنیم؟ سین(دیده) شدن پیام ما توسط گیرنده معنای مشخصی دارد. یعنی او پیام ما را دیده است. ولی آیا پاسخ ندادن فوری او به پیام هم معنای مشخصی دارد و فورا باید درباره این رفتار قضاوت کرد؟ ما با یکی از اعضای فامیل یا دوستان رفت و آمد نداریم. یک عضو دیگر فامیل یا دوستان مدام عکس‌هایی از مهمانی‌هایی در اینستاگرام منتشر می‌کند که او حضور دارد و با لبخند به دوربین نگاه می‌کند. آیا این عضو فامیل با انتشار این عکس‌ها می‌خواهد به ما چیزی بگوید و منظوری دارد؟
فضای مجازی ارتباط کلامی و ارتباط غیرکلامی خاص خود را دارد. هنوز این فضا عرصه آزمایش و خطاست و شکل‌گیری توافقی همگانی در خصوص زبان و معانی نشانه‌های آن نیازمند سپری شدن زمان است. به همین دلیل صراحت و رک‌گویی، پرسش و بیان منظور، پرهیز از تفاسیر شتاب‌زده از پیام و در نهایت مدارای اجتماعی از جمله مواردی است که شاید به کاهش تضادها کمک کند...
