'شاخه زرین' داستانی جذاب در پژوهش جادو و دین / بخش دوم اسد | کانال خبری چالش
"شاخه زرین" داستانی جذاب در پژوهش جادو و دین / بخش دوم
اسد سیف
فریزر دریافت که توتم‌پرستی شکل واحدی در جهان داشته است. کوشید میان امر حاکمیت و حوزه دینی رابطه‌ای کشف کند تا مفاهیمی چون "ایزدپادشاهان" و "مرگ خدا" را بررسی کند. او کشف کرد که در جوامع ابتدایی دین ایجاد اقتدار سیاسی می‌کرد و قدرت سیاسی را مقدس می‌گرداند.
فریزر کوشید رویدادهای تاریخی را بر باورهای فلسفی ذهن سازندگان تاریخ بررسی کند تا از اغتشاش موجود راهی به آینده بیابد. به نظر او، "رفتار بشر استوار بر تداعی معانی است". این نگرش پیامدهای گسترده‌ای در روشنگری داشت و او را به معناشناسی مدرن رهنمون شد.
مردم‌شناسی برای فریزر مطالعه تفکر است: «نه آن‌چه امروز می‌اندیشند، بل‌که مطالعه آن‌چه اندیشیده‌اند و نیز مراحلی که فرآیند اندیشیدن طی کرده است». او کوشید از طریق "قوم‌شناسی تطبیقی" به این مهم دست یابد. بی‌هیچ تردیدی "شاخه زرین" تأثیرگزارترین کتاب در زمینه شناخت ماهیت فرهنگ‌های کهن است. انسان در این اثر هویت خویش را کشف می کند.
فریزر در اسکاتلند به دنیا آمد، پیش از ورود به دانشگاه زبان‌های لاتین و یونانی آموخت، در گلاسکو حقوق و سپس فلسفه تحصیل کرد و تا پایان عمر استاد انسان‌شناسی دانشگاه لیورپول بود. او از معدود دانشمندانی است که از مقبولیت عام در جهان برخوردار است.
"شاخه زرین" ابتدا، در زمان حیات نویسنده، در دوازده جلد انتشار یافت. سپس چند سال پیش شکل خلاصه‌شده‌ای از آن در هزار صفحه در انگلستان منتشر و با استقبال مواجه شد. این اثر سرانجام با یک قرن تأخیر توسط کاظم فیروزمند به فارسی ترجمه شد و نشر آگاه آن را منتشر کرد. پانزده بار بازچاپ آن در طول هشت سال نشان از استقبال و ارزش آن در میان ایرانیان دارد.
"شاخه زرین" اثری‌ست خواندنی و آموزنده که می‌توان هم‌چون داستانی جذاب آن را خواند و از آن لذت برد. در تطبیق مصداق‌های فریزر با فرهنگ ایران‌زمین، آن‌چه در ذهن کشف می‌شود، خواندن را لذت‌بخش‌تر می‌کند. کار ناشر و مترجم در نشر این اثر ستودنی است.
کاظم فیروزمند مترجم برجسته و تازه درگذشته، برای ترجمه‌ی این کتابِ وزین دشواری‌های فراوانی را به جان خرید و با وسواس و دقتی کم‌نظیر آن را به فارسی برگرداند. او ترجمه‌ی فارسی این اثر را به هنرمند معاصر "بهرام بیضایی" تقدیم نمود.
