#قبیله_گرایی از جنس #فوتبال وقتی سخن از عشیره و قبیله بر زب | تکافل
#قبیله_گرایی از جنس #فوتبال
وقتی سخن از عشیره و قبیله بر زبان می آید، عموماً تصوری منفی از این نهادهای سنتی در ذهنمان متبادر می شود. آفاتی همچون #تقلید_کورکورانه ، #پارتی_بازی ، #دعوا و #درگیری. تا جایی که برخی از این هویت ها تحت عنوان هویت های مرگبار یادکرده اند !
گفته می شود نهاد سنتی عشیره دیگر منسوخ شده است و ما امروزه نهادهای مدنی مدرنی برای انسجام بخشی و هویت یابی افراد در جامعه داریم. احزاب و تیم های فوتبال نمونه هایی از این نهادهای مدرن هستند.
امّا مشاهده می کنیم که نهادهای مدرن امروزی، ضمن بی بهره بودن از مزایای فراوان نهاد عشیره، نه تنها به آفات این نهاد دچار شده اند بلکه دچار آسیب ها و مشکلات مضاعفی نیز گشته اند.
در بخشی از توصیفات حضرت علی (ع) درباره نهاد عشیره، در نهج البلاغة اینگونه آمده است: « عشیره براى پشتيبانى از انسان در نبودش، و رفع پراكندگى و گرفتاريش نقشی کلیدی دارند و به هنگام پيشامدهاى ناگوار نسبت به او از همه مهربانترند ».
ضمن اینکه در لسان روایات آفاتی مثل پارتی بازی و تقلیدکورکورانه، جزء لاینفک نظام عشیره نیستند، بلکه در اسلام ضمن تأکید بر حفظ نظام عشیره، این آفات بارها مورد مذمّت قرار گرفته است.
امّا به عنوان مثال وقتی به احزاب یا تیم های فوتبال نگاه می کنیم، رأی دادن به هم حزبی یا توهین و تمسخر تیم رقیب، جزء جدایی ناپذیر این نهادها هستند. @takafol به عنوان مثال می توان به #درگیری های خونین طرفداران تیم های فوتبال، #توهین های رکیک هواداران و بازیکنان دو تیم نسبت به یکدیگر و #تمسخر های فراوان نسبت به همدیگر اشاره کرد.
جالب تر اینجاست که طرفداران یک تیم فوتبال به صورت کاملاً گذرا و #سیال احساس #هویت_جمعی می کنند؛ طرفداران برای ایجاد این هویت یک طرفه باید هزینه های مالی و زمانی فراوانی را متحمّل شوند؛ فوتبالیست ها و ستاره های فوتبال، هیچگاه طرفدارانی که سنگ آنها را به سینه می کشند را #نمی_شناسند تا بخواهند در مشکلات و سختی ها به آنها #یاری رسانند. #تقوا و اخلاق در این هویت یابی، هیچ جایگاهی ندارد و ...
اینجاست که حکمت 103 نهج البلاغة را می توانیم بهتر فهم کنیم: « لَا يَتْرُكُ النَّاسُ شَيْئاً مِنْ أَمْرِ دِينِهِمْ لِاسْتِصْلَاحِ دُنْيَاهُمْ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مَا هُوَ أَضَرُّ مِنْه » مردم چیزى از مسائل دینشان را براى صلاح دنیاشان کم نمى گذارند، مگر این که خداوند چیزى زیان بارتر از آن سودى که از ترک آن امر دینى در نظر داشتند، در برابرشان مىگشاید.
