2019-01-04 19:19:42
۶ تمرین مهم از فنون صحیح تنفس در آواز خوانی :
#بخش_سوم
@HowToMakeThat
بکار گیری برخی از واژهها در زمینۀ آواز به دلیل گستردگی مفهوم آنها در زبان ما شاید بسیارغریب باشد. برای پرهیز از ایجاد سوء تفاهم، توضیح دقیق بعضی از واژهها یا یادآوری معادل آنها به زبان انگلیسی یا آلمانی ضروری است تا در صورت لزوم علاقمندان بتوانند آنها را در منابع دیگر جستجو کنند.
گرچه بسیاری از مطالب مطرح شده در این مقاله برای پرورش صدا در سخن گویی نیز صادق است اما در بیشتر موارد هرگاه از صدا سخن می رود، منظور صدای آوازی است. گاهی نیز از صدا به عنوان یک فونکسیون از بدن به طورعمومی سخن رفته است. فرق صدای آوازی با صدای سخن گویی، درآمیختهشدن عناصرآهنگ و ریتم و یا به عبارتی موسیقی به صدای آوازی است. یعنی خواننده علاوه برادای صحیح متن باید صدای خود را با آهنگی که دارای ریتمی خاص است درآمیزد.
هدف از نوشتن این مقاله جایگزینی آموزگار نیست زیرا آواز را- مانند هر ساز دیگر- نمیتوان بدون کنترل دقیق آموزگاری با گوشی قوی و حساس به طور سیستماتیک فرا گرفت. متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل کمبود آموزگاران مجرب در ایران اشخاصی بی صلاحیت در زمینۀ موسیقی و بخصوص آوازمشغول تدریس هستند. اشخاصی که درجۀ استادی نیز به خود داده و مفهوم این واژه را نیز بی اعتبار کردهاند. این اشخاص نه تنها باعث اتلاف وقت و دلسردی هنرجویان تشنه یادگیری میشوند، بلکه ضررهای جبران ناپذیری را نیز باعث میگردند. علاوه بر آن باعث نازل نگاه داشتن سطح این هنر و اشاعۀ اشتباهاتی در فرهنگ این هنر می گردند.
@HowToMakeThat
مطالب زیر تنها برای روشن ترشدن نکاتی است که بی شک نزد یک آموزگار مجرب نیز به آن پرداخته میشود. مطالعه و ژرفنگری در باب این نکات به دریافت دقیقتر آنها یاری خواهد رسانید.
با پرداختن به فن آواز، هنرجو با ابزار این هنر، یعنی بکارگیری ماهرانۀ صدای خود، امکانات و محدودیت های آن آشنا میشود؛ برای آن تنشهای اضافی بدن را که مانعی در راه نفس روان و تولید صدای پرطنینResonanz است شناخته و در رفع آنها کوشش میکند؛ شیوۀ ادای راحت و بدون زحمت واژههاArtikulation را میآموزد و در کنار آن گوش خود را نیز برای شنیدن هر چه دقیقتر ظرائف پرورش میدهد. به تعبیری هدف از تربیت صدا و فن خواندن آواز نه یادگیری آن، بلکه درک آگاهانۀ مکانیزم و فونکسیونهایی است که بکار بستن آنها به ایجاد صدایی پر طنین و رسا میانجامد، یعنی فونکسیونهایی که انسان با آنها به دنیا آمده است. پرورش صدا یعنی آزاد کردن و تنش زدائی از بدن و فراهم کردن شرایطی که در آن حرکات و فونکسیونهای بدن بدون تلاش بیهوده و تقلا انجام گیرند.
روش تدریس آواز سنتی درایران بعضا سینه به سینه بوده و به ازحفظ کردن دستگاههای موسیقی ایرانی و گوشه های آنها محدود میشود. این روش را علی محمد تهرانی در کتاب خود “آواز ایرانی” ، روش تقلیدی نامیده است و من نیزاز این اصطلاح استفاده میکنم. در نزد آموزگاران این روش علاقهمندانی که بطور طبیعی صدایی متحرک و چالاک دارند برای یادگیری آواز ایرانی مناسب و با استعداد تلقی شده و گروه بزرگتری از آنها که به دلیلی فاقد این توانایی هستند از ادامۀ تحصیل در این رشته منع میگردند و این در حالی است که هر انسان با حنجرۀ سالم قادر به آموختن آواز است. در نتیجه آموزگار آواز ایرانی اصولا به خود زحمت یافتن دلایل این ناتوانی و رفع آن را نمیدهد. قبل از پرداختن به خواندن دستگاهها و گوشه های آوازی، فن خواندن آواز و تسلط بر صدا قرار دارد که در روش تقلیدی تا آنجا که میدانم به آن پرداخته نمیشود. توجه به فن یا تکنیک آواز و راهنمایی هنرجو برای یادگیری آن وظیفۀ هر آموزگار آواز است. آموزگاری که خود در این هنرعملا تجربه اندوخته است.
@HowToMakeThat
آموزگار مجرب با شنیدن صدای هنرجو به توانایی صدای او پی برده و به ضعفهای او آگاه میشود. آموزگار با تجربه با توجه به امکانات طبیعی صدای هنرجو به کمک تمرینهای مناسب او را برای رسیدن به صدایی ایدهآل یاری میکند و با تمرینهای بیهوده وقت هنرآموز را به هدر نمیدهد. تاکید بر”تواناییهای طبیعی نهفته در صدای هنرجو” است، زیرا نادیده انگاشتن تواناییهای یک صدا و بیتوجهی به این تواناییها و مرزهای آن نتیجهای جز آسیب رساندن به صدا نخواهد داشت. هر گونه فشار بیهوده در هنگام خواندن آواز، دیر یا زود باعث کاسته شدن چالاکی، طنین و حجم صدا و به دنبال آن پرتنش و خشنشدن آن، بیماریهای گوناگون و فرسوده شدن زودرس اندام تولید صدا خواهد شد. کم نیستند خوانندگانی که در صدای آنها نه تنها فشار و تقلا را میتوان شنید، بلکه آن را میتوان به وضوح در حالت چهره Mimik و بدن Körperhaltung آنها به هنگام اجرا نیز مشاهده کرد
ادامه درپست های بعدی...
#خوانندگی
#آواز
@HowToMakeThat.
500 viewsV, 16:19