فیزیک کوانتومی در کنار تمامی واقعیت‌های عجیب و غریب‌اش، چالش‌های زیادی را هم در زمینه فلسفه به راه انداخت که شاید مهم‌ترین آنها را بتوان چالش علیت دانست. یکی از نمودهای این چالش، آزمایش توام با تاخیر ویلر یا همان آزمایش فکری ویلر است که می‌گوید نتیجه‌ی یک آزمایش حتی پس از مشاهده نیز، قابل تغییر است
بر طبق این آزمایش، مشاهده‌گر بر مسیر انتخابی فوتونهای قابل مشاهده از یک همگرایی گرانشی تاثیر می‌گذارد. مسیرهایی که میلیون‌ها سال نوری با یکدیگر تفاوت دارند. نکته اساسی این است که مشاهده‌گر پس از پیمودن مسیر بر آن تاثیر می‌گذارد، و به قول ویلر «تاریخ گذشته مسیر فوتون را در زمان حال (یعنی زمان مشاهده نور کوازار) می‌سازد».
بسیاری از فیزیک‌دانان نظریه پردازِ تاثیرگذارِ حاضر، شاگرد جان ویلر بوده‌اند.
ریچارد فاینمن، چارلز میسنر، کیپ تورن، رابرت والد، یاکوب بکنشتاین، بهرام مشحون و هیو اورت از شاگردان صاحب نامش بوده‌اند.
به پیج ما در اینستاگرام نیز بپیوندید.
instagram.com/_u/abarnoakhtar
@abarnoakhtar
