تعاریف مفاهیم اولیه و عملیات پایه حسابداری بخش اول: دارا | حسابداری حرفەای
تعاریف مفاهیم اولیه و عملیات پایه حسابداری
بخش اول: دارایی
دارایی‌ها منابع اقتصادی مؤسسه هستند، که فعالیت های اقتصادی با استفاده از آنها انجام می گیرد. اموال، مطالبات و سایر منابع اقتصادی متعلق به یک مؤسسه، که در نتیجه معاملات، عملیات مالی یا سایر رویدادها ایجاد شده و قابل تبدیل به پول و دارای منافع آتی است، دارایی نامیده می‌شود. مؤسسات بر حسب نوع و حجم فعالیتشان، دارایی‌های مختلفی دارند.
دارایی‌ها را می‌توان به سه گروه عمده تقسیم کرد.
دارایی‌های جاری: به دارایی‌هایی می گویند که یا پول نقد می‌باشند یا زودتر به پول نقد تبدیل می‌شوند. مانند موجودی نقد و بانک،موجودی کالا، موجودی ملزومات، بدهکاران، اسناد دریافتی، حساب‌های دریافتی، پیشپرداختها.
دارایی‌های ثابت: اقلامی با عمر بیش از یک سال که بصورت طبیعی غیرمنقول و غیرنقدی می‌باشند و به قصد خرید وفروش خریداری نشده‌اند. به‌علت اینکه مستقیماً درجریان عادی فعالیت‌های مالی مؤسسه مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، فروخته نمی‌شود ودچار تغییرات عمده نمی‌شوند اما به علت ارتباط با دارایی شرکت و نقش در سودآوری، بهای تمام شده آنها اندازه‌گیری می‌شود. مانند زمین، ساختمان و آپارتمان،ماشین‌آلات، وسائط نقلیه، اثاثه اداری.
دارایی‌های غیرمشهود یا دارایی‌های نامشهود: دارایی‌هایی که قابل دیدن نمی‌باشند اما برای صاحب مؤسسه سود مالی دارد مانند حق اختراع و اکتشاف ، حق سرقفلی.
از جمله انواع مختلف دارایی‌های جاری می‌توان موارد زیر را برشمرد:
وجه نقد: وجه نقد عبارت است از موجودی نقد و سپرده های دیداری نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی، اعم از ریالی و ارزی چنانچه وجه نقد در مؤسسه نگه داری شود آن را در قالب حساب صندوق و چنانچه نزد بانک‌ها نگهداری شود آن را در قالب حساب بانک ثبت می‌نمایند.
حساب‌های دریافتنی: حساب‌های دریافتنی شامل مطالبات مؤسسه از دیگران می‌باشد که برای آن سفته، چک یا برات دریافت نشده است.
اسناد دریافتنی: اسناد دریافتنی شامل مطالبات مؤسسه از دیگران است که بابت آن را سفته، چک یا برات از شخص بدهکار دریافت شده است. چنانچه سررسید اسناد دریافتنی یک سال یا کمتر باشد به عنوان اسناد دریافتنی کوتاه مدت و چنانچه سررسید آنها بیشتر از یک سال باشد به عنوان اسناد دریافتنی بلند مدت طبقه‌بندی می‌شود.
موجودی های مواد و کالا: موجودی های مواد و کالا به دارایی‌هایی اطالق می‌شود که به منظور فروش یا استفاده از آن در ساخت محصول یا مصرف آن برای ارائه خدمات، نگهداری می‌شود. موجودی هایی که به منظور فروش نگهداری می‌شوند موجودی کالا و موجودی هایی را که به منظور استفاده در ساخت محصول و یا ارائه خدمات نگه داری می‌شوند موجودی مواد می‌گویند.
موجودی ملزومات اداری: اقلام مصرفی نیز غالباً تحت عنوان ملزومات ثبت می‌شوند. وسیله‌هایی که برای مصرف شرکت تهیه می‌شود که مصرف آنها یا همان عمرمفیدآنها کمترازیکسال می‌باشدمانند لوازم‌التحریر.
بدهکاران: کسانی هستند که می‌بایست به شرکت وجه نقد پرداخت کنند. حسابی که در آن طلب مؤسسه از اشخاص یا مؤسسات دیگر نگهداری شود را حساب بدهکاران می‌گویند.
اموال، ماشین آلات و تجهیزات: دارایی‌هایی که برای انجام عملیات مؤسسه مورد استفاده قرار می گیرند و عمر بیشتر از یک سال دارند و جنبه مصرفی نداشته باشند تحت عنوان اموال، ماشین آلات و تجهیزات طبقه‌بندی می‌شوند. این دارایی‌ها را اغلب دارایی ثابت نیز می‌گویند. زمین، ساختمان، ماشین آلات تولید، وسایل نقلیه و اثاثه اداری نمونه هایی از این دارایی‌ها هستند.
پیشپرداختها: هزینه‌هایی که مربوط به دوره‌ها یا ماه‌های بعدی باشد اما قبل از پرداخت از آن استفاده می‌شود مثل پیش‌پرداخت اجاره.
