فرضیه پالایش/ تخلیه
(Catharsis Hypothesis)ارسطو و سپس فروید، پالایش یا تخلیه هیجانی را برای درمان احساسات منفی توصیه می کردند. این دیدگاه در دوره پساعصر انقلاب صنعتی که تخلیه بخار را توسط دریچه اطمینان برای جلوگیری از انفجار لازم می دانستند، تقویت شد.
فرضیه پالایش می گوید ابراز هیجان منفی مانند پرخاشگری نه تنها احتمال آن را در فرد کاهش نمی دهد، بلکه در واقع چون فرد از این طریق نگرش منفی پیدا می کند، احتمال وقوع آن بیشتر هم می شود.
همچنین، تهدید به تلافی پرخاشگری، اگر تحریک کننده باشد، موجب افزایش آن می شود (اما اگر تهدیدکننده دارای جایگاه قدرت باشد می تواند آن را کاهش بدهد).
در نتیجه، روش هایی مانند مشت زدن به کیسه بوکس یا شن، داد و فریاد به منظور تخلیه، یا نوشتن پرخاشگری روی کاغذ، نه تنها آن را کاهش نمی دهد بلکه ممکن است آن را افزایش بدهد (و حتی در مواردی ماشه چکان تروما باشد) و برای سلامت روان مضر است.
دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology
