2017-11-26 15:19:31
نهی از کثرت جدال و مراء
از آدابی که بر متعلم شایسته است همراه با علم، آن را فراگیرد؛ دوری کردن از مراء (ستيزه کردن) و جدل است. چرا که هیچ خیری در آن نیست بلکه سبب ضایع شدن وقت، قساوت قلب و ایجاد کینه و نفرت می شود. مذمت این نوع جدال در قرآن و سنت ثابت است.
الله متعال می فرماید: « مَا يُجَادِلُ فِي آيَاتِ اللَّهِ إِلَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَا يَغْرُرْكَ تَقَلُّبُهُمْ فِي الْبِلَادِ »
[غافر: 4]
ترجمه: هيچ كسي در مقابل آيات خدا پرخاشگري نمي كند و به ستيز نمي ايستد . مگر آنان كه كافر باشند . آمد و شد و سلطه و قدرت كافران در شهرها و كشورها ، تو را گول نزند .
و می فرماید: « الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ كَبُرَ مَقْتاً عِندَ اللَّهِ وَعِندَ الَّذِينَ آمَنُوا كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ » [غافر: 35]
ترجمه: آنان كسانيند كه بدون هيچ دليلي كه ( از عقل يا نقل در دست ) داشته باشند ، در برابر آيات الهي ( موضعگيري مي كنند و ) به ستيز و كشمكش مي پردازند . ( چنين جدال بي اساس و نادرستي با آيات الهي ) موجب خشم عظيم خدا و كساني خواهد شد كه ايمان آورده باشند . اين گونه خداوند بر هر دلي كه خود بزرگ بين و زورگو باشد ، مهر مي نهد ( و حسّ تشخيص را از آن مي گيرد ) .
و در سنت نیز مذمت این فعل وارد شده است، عایشه رضی الله عنها از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت می کند که فرمود: « إِنَّ أَبْغَضَ الرِّجَالِ إِلَى اللهِ، الأَلَدُّ الْخَصِمُ » "متفق علیه "
ترجمه: مبغوض ترين انسانها در پيشگاه خداوند كسانى هستند كه در عداوت و خصومت لجاجت و سرسختى شديد از خود نشان مى دهند.
امام نووی رحمه الله در شرح این حدیث می فرماید: « الأَلَدُّ » به معنی خصومت شدید است. و « الْخَصِمُ » کسی است که در خصومت بسیار توانا باشد. سپس می فرماید: این حدیث از خصومت و جدل برای از بین بردن حق و اثبات باطل نهی می کند. ( شرح النووي على مسلم. باب النهي عن اتباع متشابه القرآن. ج16. ص219)
ابن مفلح مقدسی رحمه الله از امام شافعی رحمه الله نقل می کند که فرمود: "جدل و مراء در علم؛ سبب قساوت قلب و ایجاد کینه می شود" ( الآداب الشرعية ج1. ص269)
امام احمد نیز در مسند خود از پیامبر صلی الله علیه وسلم نقل میکند که فرمود: "هیچ قومی بعد از هدایت گمراه نشده است مگر اینکه رو به سوی جدل آوردند" سپس این آیه را تلاوت فرمود: « مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلاً بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ » [ زخرف: 58]
ترجمه: آنان اين مثال را جز از روي جدال بيان نمي دارند . بلكه ايشان گروهي كينه توز و پرخاشگرند ( و براي مبارزه با تو و جلوگيري از حق ، به استدلال باطل متوسّل مي شوند ) .
روایت " امام احمد، ترمذی و ابن ماجه " و شیخ آلبانی رحمه الله آن را صحیح می داند.
@Alsonnat
1.2K views12:19