قفل کشندی(Tidal locking) زمانی پیش می‌آید که در اثر شیب نیروی کشندی، یک کره یا جرم آسمانی همیشه به سوی کره یا جرم آسمانی دیگری رو کرده باشد. آشناترین نمونهٔ این پدیده همبستگی جزر و مدی کنونی ماه نسبت به زمین است. چنین گردشی را گردش هماهنگ می‌گویند.
اثر چرخش ماه گرد محور خود و همزمانی آن با پیمودن مدارش به دور زمین (صرف نظر از تأثیر لیبراسیون رخ گردی که در پست بعد توضیح داده خواهد شد) همیشگی ماندن یک سوی از ماه به سوی زمین است. نباید پنداشت که ماه به دور خود نمی‌چرخد. اگر ماه گردش محوری نداشت نمی‌توانست نیمهٔ پنهان خود را در همه جای زمین همواره از دید بینندگان پنهان نگاه دارد.
در منظومهٔ شمسی پدیدهٔ قفل جزر و مدی جریان نادری نیست. نشان داده شده که بسیاری از قمرهای مشتری، کیوان، اورانوس و نپتون هم در این وابستگی گرفتارند و گمان بر این است که بسیاری دیگر هم در رابطه با سیارهٔ مادر در شرایط قفل جزر و مدی باشند.
منبع:
"When Will Earth Lock to the Moon?". Universe Today. 2016-04-12.
۱۴۰۱/۵/۶
@alzahra_astronomy
