یک سوزن به خودمان هومن عباسپور | منتشر شده در خبرنامۀ انجمن | انجمن صنفی ویراستاران
یک سوزن به خودمان هومن عباسپور | منتشر شده در خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران | شمارۀ ۱۱ | مهر ۱۴۰۰
امانت در متنِ مترجم یا مؤلف و بازگونکردن خطاها، اگر اولین اصل اخلاقی ویراستاران نباشد، یکی از اولین‌های وظایف ویراستاری است. خیلی سال پیش یک ویراستار جوان که خود دستی در ترجمه داشت کتاب یک فرد صاحب‌نام عرصۀ علوم انسانی را ویرایش کرده بود. ما با هر دوی آن‌ها رفت‌وآمد داشتیم و هر بار یکی از آن دو بنا می‌گذاشت به بدگویی از کار آن دیگری و ما هر بار می‌دیدیم که آبروی یکی از آن دو دوست از دست می‌رود. ظاهراً هر دو در استدلال‌هایشان مقداری حق داشتند ولی آیا ما هم مجبور بودیم ریختن آبروی دوستانمان را ببینیم؟ آیا امانت‌داری و سکوت دربارۀ خطاهای حتی محرز صاحب‌اثر یکی از اولین وظایف ویراستاران نیست؟ وانگهی، چه تضمینی هست که همان ویراستار در نوشته‌ها و ترجمه‌ها و ویراسته‌های خود مرتکب هیچ اشتباهی نشود؟ از کجا معلوم که سرویراستار شبیهِ همین خطاها را در کار ویراستار نبیند؟ به همین سبب است که از نوویراستاران عزیز خواهش می‌کنم که امانت‌داری را رعایت کنند؛ زیرا در غیر این صورت سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و با کمال شرمساری، به مَثَل داستانِ پیر و خشت، روزی را می‌بینم که در این مُلک ویراستاران خطاهای همدیگر را در فضاهای مجازی به روی همدیگر می‌آورند. ولی پیش از این‌که کار به آن‌جا برسد، تصمیم گرفتم خودم گاهی خطاهای دوستان ویراستارم را بنویسم ــ بی اسم و بی نشانی ــ تا درسی باشد که برخی از نوویراستاران خدانکرده حق خود ندانند که خطاهای دیگران را جار بزنند و نیز برخی دیگر خیال نکنند امانت‌داری فقط حرف است و سرویراستاری وجود ندارد که از پسِ غائله با چراغ بیاید و خطاهای همه را ببیند. چه خوب است ما ویراستاران خود پرچم‌دار نقد از خویش باشیم و مشکلات خود را به چشم آموختن ببینیم.
