جنگهای ایران و یونان و فرضیه نابودی تمدن مغربزمین! محمد دان | برگی از تاریخ
جنگهای ایران و یونان و فرضیه نابودی تمدن مغربزمین!
محمد داندامایف، ایرانشناس روس در این باره نوشته است:
در مدارس کماکان مقاومت چند دولت – شهر یونانی در برابر سپاه مجهز هخامنشی را با آب و تاب تدریس کرده و آنرا نتیجه پیروزی دموکراسی بر خودکامگی می دانند. اما واقعیت این است که در نبردهای عمده، نیروهای دو طرف تقریباً همشمار بوده و یونانیان تنها به واسطه کیفیت بهتر سلاح ها و تاکتیک های رزمی پیروز شدند.
همچنبن یونانیان، بر خلاف پارسیان، در میهن خود می جنگیدند؛ اما دشمن آنها حتی برای تهیه آذوقه خود با مشکل مواجه بود. خلاف باور عموم یونانی ها هرگز در نبرد با هخامنشیان کاملاً متحد نبوده و حتی برخی دولت-شهرها به جناح دشمن پیوستند.
نظریه تهدید فرهنگ یونان توسط هخامنشان نیز مقرون به واقعیت نیست. س . ژ .لور،بنگستون و چند متخصص دیگر تاریخ یونان، به درستی متذکر شده اند که جنگ های ایران و یونان، یکی از مهمترین فصل های تاریخ تحول جامعه بوده و پارسیان نیز هرگز در پی تخریب یونان و یا فرهنگ آن نبوده اند. هدف آنها نهایتاً فتح یونان بوده است. در این میان حتی بسیاری از از معابد یونان مانند معبد آپولوی دلف، هوادار پارسیان بوده است.
پیروزی یونانیان را چندین شاعر یونانی توصیف کرده اند. آیسخلوس و دیگر یونانیان، در برآورد خود از پی آمدهای جنگ راه اغراق در پیش گرفته اند؛ اما در عمل، شکست در یونان برای امپراتوری بزرگ هخامنشیان تنها یک ناکامی جزیی در یکی از نواحی فرا مرزی آن تلقی می شد.