همه دشمنی‌های خامنه‌ای با فضای مجازی؛ «هیچ‌کدام منبر و روضه نم | APOS Iran | جامعه باز
همه دشمنی‌های خامنه‌ای با فضای مجازی؛ «هیچ‌کدام منبر و روضه نمی‌شود»
یوحنا نجدی
«ول است»، «میدان جنگ است»، «در کنترل ما نیست»، «دشمن حضور دارد»، «روضه مهم‌تر است»، «قم و طلبه‌ها واردش شوند»؛ این تنها شماری از کلیدواژه‌های علی خامنه‌ای درباره فضای مجازی است.
تقریباً در تمامی سخنرانی‌ها و پیام‌های رهبر جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر، اشاره‌ای پررنگ به فضای مجازی دیده می‌شود؛ از دیدار با بسیجیان و اعضای اغلب سالخورده مجلس خبرگان تا دیدار با خانواده قاسم سلیمانی و سخنرانی در درس خارج فقه، همه‌جا بی‌ربط و با ربط بحث را به فضای مجازی می‌کشاند و به مسئولان هشدار می‌دهد که هرچه زودتر این بساط را جمع کنند.
پرتکرارترین توصیف علی خامنه‌ای از فضای مجازی، تأکید بر «بی‌بند و باری» است: «حالا که دیگر فضای مجازی هم هست؛ یک دستگاهی بی در و دروازه که هر کس هرچه دلش می‌خواهد، می‌نویسد» (پنجم تیر ۱۳۹۸).
او البته گفته که نگران «بی‌پناهی» ایرانیان در فضای مجازی است: «ما نمی‌توانیم مردم‌مان را که با فضای مجازی ارتباط دارند، بی‌پناه رها کنیم» (دوم شهریور ۱۳۹۹).
این همه در حالی است که به عنوان نمونه، توئیتر به عنوان شبکه اجتماعی دارای بیشترین محتوای سیاسی در میان کاربران ایرانی، توسط جمهوری اسلامی فیلتر شده اما نه تنها بسیاری از مسئولان کنونی و پیشین این حکومت، بلکه خود «مقام عظمای ولایت» هم در آن حضور دارد.
خبرگزاری‌های حکومتی نیز تاکنون گزارش‌های متعددی درباره شمار لایک‌ها و دنبال‌کننده‌های خامنه‌ای بویژه در مقایسه با سلبریتی‌های خارجی منتشر کرده‌اند. بیت «ولی امر مسلمین جهان» احتمالاً مجهز به اینترنت بدون فیلتر است و یا اینکه «حضرت آقا» مرتباً به فیلترشکن‌های جدید دسترسی پیدا می‌کند.
خامنه‌ای در سخنرانی نوروزی سال ۱۴۰۰ نیز بار دیگر از «ول» بودن فضای مجازی در ایران انتقاد کرد: «ما افتخار می‌کنیم به اینکه ما فضای مجازی را ول کرده‌ایم! این افتخار ندارد؛ این به هیچ‌وجه افتخار ندارد … [فضای مجازی] ما در یک جهاتی واقعاً ول است».
بر این اساس، او بارها صراحتاً خواستار محدود شدن فضای مجازی برای ایرانیان شده: «چرا حواس‌مان نیست؟ چرا رها می‌کنیم این فضای غیرقابل کنترل و غیرمنضبط را؟» (۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵).
در جدیدترین مورد، او روز هفتم تیرماه در سخنرانی برای مقامات قوه قضائیه بار دیگر خواستار برخورد با فضای مجازی شد چرا که به ادعای او «امنیت روانی مردم را از بین می‌برد».
خامنه‌ای در حالی خواستار محدود شدن بیشتر فضای مجازی در ایران است که جمهوری اسلامی از لحاظ آزادی بیان، یکی از بسته‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود. بر اساس آخرین گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز درباره شاخص آزادی رسانه‌ها، ایران در بین ۱۸۰ کشور جهان، در انتهای جدول و رتبه ۱۷۸ قرار دارد.
