مکتب اردبیل حسین بشیری کیوی #جامعه_شناس درباره مکتب اردبیل | آزادي خجسته آزادي

مکتب اردبیل

حسین بشیری کیوی
#جامعه_شناس

درباره مکتب اردبیل روایت های متعددی را پژوهشگران و تاریخ نگاران و فیلسوفان و جامعه شناسان بیان کرده اند و در این باره نظریات مختلفی وجود دارد.

در سمیناری که در دانشگاه محقق اردبیلی درباره هفته اردبیل برگزار شد دکتر منوچهر صدوقی سها درباره مکتب اردبیل به یک نکته کلیدی و اساسی و بنیادی اشاره کرد. دکتر صدوقی مطرح کرد که اردبیل تنها شهری است که تمامی مکاتب الهی و عرفانی و فقهی و تصوف و مکاتب بشری در اردبیل فعال هستند و نمایندگی دارند و در عین حال در کمال آرامش و مسالمت آمیز زندگی می کنند. در واقع در اردبیل هم نقش بندی ها فعالیت می کنند هم عارفان و پیرعبدالملک ها و پیرشمس الدین ها، هم سلیمان شاه، هم صدرالممالک، هم شیخ سعید و هم مقدس اردبیلی، هم عبدالرحیم خلخالی و هم حلبی، هم دکتر صدوقی سها و هم دکتر حاجی زاده، هم دکتر سریع القلم هم تاج الشعرا یحیوی، هم منزوی و منعم و بیضاء، هم عاصم و بسیاری از شخصیت های برجسته که هر کدام دارای نحله فکری خاصی هستند ولی همه این نحله ها در کنار هم بوده اند و هستند.

کارل مارکس در تئوری تکامل خود این مفهوم را ثابت کرده که تضاد عامل حرکت و توسعه است شاید برخی از منتقدان بپرسند که اردبیل با این تضادی که در خود دارد چرا به توسعه نرسیده است؟

اگر از منظر تاریخی به این مسئله اساسی توجه کنیم به وضوح و راحتی می توان گفت که در هر زمان مکتب اردبیل مجالی پیدا کرده علاوه بر اردبیل بلکه کل ایران را سر و سامان داده و به توسعه رسانده است. سلسلهٔ صفویه از بطن مکتب اردبیل بیرون آمده و ایران نوین را بر اساس دین اسلام شیعی و زبان فارسی به دولت_ملت رسانده است.

اهمیت مکتب اردبیل تا جایی است که بسیاری از جریان های سیاسی داخلی و خارجی به آن شناخت عمیق دارند و در بزنگاه ها توسط نیروهای داخلی و خارجی به این مکتب صدمات جبران ناپذیری وارد کرده اند . یکی از این جریان های سیاسی به دست یک شهردار اردبیلی بافت تاریخی اردبیل را با لودر به بهانه خیابان کشی تخریب کرده و مهمتر ین آثار تمدنی را از بین برده است و یا جریانی در بطن بافت فرسوده پل های متعدد احداث کرده است و یا جریانی قلعه حسنلو نمین که سابقه اش به دوره اشکانیان بر می گردد را به بهانه احداث کارخانه تخریب می کند.

در هر روی اهمیت مکتب اردبیل به قدری مهم است که فرهنگ دوستان این مکتب درصدد احیای مکتب اردبیل هستند و عده ای درصدد تعطیلی این مکتب می باشند ولی این مکتب ققنوس وار همیشه از خاکستر خود برخواسته و در کوتاهترین زمان ممکن بازتولید شده و به جلو حرکت می کند. در بطن این مکتب فرهنگ عاشورایی نهادینه شده و با ظلم و جور سر ناسازگاری دارد همچنانکه اشاره کردم اگر مجالی پیدا کند همچون صفویه مرزها را در می نوردد.

https://t.me/azadikhojastehazadi