حقوق بانکی؛ حقوق عمومی است یا خصوصی؟ سال 'هفتاد و نه' اولین | حقوق بانکی
حقوق بانکی؛ حقوق عمومی است یا خصوصی؟
سال "هفتاد و نه" اولین واحد حقوقی در دانشگاه یعنی درس "مقدمه علم حقوق" را در محضر دکتر نجادعلی الماسی تلمذ کردم و پانزده سال بعد هم آخرین واحد دوره دکتری یعنی درس بین الملل خصوصی را با این استاد با این حقوق‌دان برجسته به پایان رساندم.
دیشب فرصتی شد تا در حاشیه مراسم افطاری دوست عزیزم دکتر حامد صفری، ساعتی از محضر این استاد تمام دانشکده حقوق دانشگاه تهران بهره مند شوم و علاوه در مرور خاطرات تحصیل استاد از کرمانشاه تا پاریس و ذکر خیر اساتید عزیزی همچون دکتر فخاری، دکتر حمید بهرام احمدی، دکتر مصلحی، دکتر شهیدی و ....، دو موضوع مهم حقوق بانکی را به بحث بنشینیم.
اولین موضوعی که مورد بحث قرار گرفت این بود که حقوق بانکی بالاخره در دامنه حقوق خصوصی می گنجد یا حقوق عمومی؟ کمی درخصوص رای وحدت رویه 794 و سایر قواعد حقوق بانکی خدمتشان توضیح دادم و نهایتا جمع بندی ایشان با توجه به روند رو به افزایش قواعد آمره مصوب بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار، برغیرقابل اجتناب بودن گرایش جدی حقوق بانکی به سوی حقوق عمومی بود و اینکه دیگر نمی توان حقوق اقتصادی را با قواعد حقوق خصوصی پیش برد و قرارداد های فی مابین بانک و مشتریان را باید با شاه کلید قواعد عمومی مورد قضاوت قرار داد.
نکته دیگربحث تسهیلات شعب خارج از کشور بانکهای ایرانی و شناسایی و اجرای احکام صادره محاکم خارجی مبنی بر پرداخت بدهی و اجرای آراء قطعی مذکور در داخل کشور بود؛ اخیرا برخی وکلا به استناد عدم تطبیق موازین بانکداری اسلامی در تسهیلات شعب خارجی بانکهای ایرانی و مغایرت با نظم عمومی، خواستارعدم شناسایی و اجرای آراء محاکم خارجی در داخل کشور می شوند. در واقع استناد این افراد به ماده ۹۷۵ قانون مدنی است که مقرر می دارد:"محکمه نمی تواند قوانین خارجی و یا قرار دادهای خصوصی را که بر خلاف اخلاق حسنه بوده و یا به واسطه جریحه‌دار کردن احساسات جامعه یا به علت دیگر مخالف با نظم عمومی محسوب می‌شود به موقع اجرا گذارد..."
دکتر الماسی این استدلال رو قبول نداشتند و معتقد بودند به دلایل متعدد از جمله قاعده اقدام و پذیرش شرایط دریافت تسهیلات طبق قواعد حقوقی و بانکی کشور محل انعقاد قرارداد، استناد به ماده 975 دشوار به نظر می رسد؛ ضمن آنکه موضوع مذکور مخل نظم عمومی به حساب نمی آید.
علی ای حال فرصت مغتنمی بود تا محضر استاد عزیزکرمانشاهی که پس از طی بالاترین مدارج علمی در فرانسه کشورش را ترک نکرده و کماکان در هشتاد و سه سالگی با عشق ردای معلمی را به تن دارد، بیشتر درک کنم.
عمر استاد دراز و سایه شان بر سرمان مستدام
لینک عضویت در شبکه اطلاع رسانی #حقوق_بانکی/ #دکتر_یاسر_مرادی
