اولین نشانه های ارزش بذر از جرم هزار دانه، بو و رنگ در مجموعه بذر مشخص می شود. همچنین بذر باید کاملا رسیده و مواد غذایی لازم را برای جنین همراه داشته باشد. علائم دیگر بذر خوب را می توان از آزمایش های بعدی تعیین کرد. از جمله عوامل مرغوبیت بذر، قوه و قدرت نامیه بذر می باشد که عبارت است از درصد بذرهایی که جوانه زده و سبز می شود.
قدرت نامیه و سرعت جوانه زنی بذر را می توان با شمارش درصد بذر های سبز شده در یک مدت زمان معین مثلا ۱۰ تا ۱۵ روز تعیین کرد. تعیین قوه نامیه بسیارساده است و با وسایلی مثل پارچه مرطوب، کاغذ خشک کن و غیره تعداد معینی مثلا ۱۰ یا ۱۰۰ عدد بذر را در دمای اتاق سبز می کنند و درصد آن را تعیین می نمایند.
قوه نامیه بذر بستگی به عوامل زیر دارد:
وزن هزار دانه ( درشتی یا ریزی بذر) اغلب مشاهده می شود که بذرهای ریز و ضعیف در مجموعه ای از بذر مشخص، دارای قوه نامیه کمتری است و بوته های ضعیف محصول کمتری تولید می کند. بنابراین درشتی بذر یکی از عوامل مرغوبیت بذر شناخته شده است و در آزمایشگاه با شمارش هزار دانه از بذر و وزن کردن آن درشتی بذر را مشخص می کنند.
سن بذر رابطه سن بذر با قوه نامیه به این صورت است که هر قدر فاصله زمان برداشت تا افشاندن همان بذر بیشتر باشد، مسلما قوه نامیه بذر کمتر خواهد بود. البته اگر بذری در شرایط آب و هوایی مساعد تولید شده باشد و آلوده به آفات و امراض نباشد و در شرایط انبار مناسب یعنی در محیط سرد و خشک نیز نگهداری شده باشد می تواند بر حسب نوع بذر، مدت زمانی از ۱ تا ۸ سال قوه نامیه خود را حفظ کند.
خلوص بذر بذر مرغوب و با کیفیت باید تمیز و عاری از مواد خارجی باشد. معمولا همراه با بذر مواد خارجی از قبیل: کاه، شن، بذر علف های هرز و بذر گونه های دیگر یافت می شود که این مقدار نباید بیش از حد استاندارد باشد.
خلوص ژنتیکی بذر بسیاری از سبزی ها به راحتی با انواع نامرغوب و یا خودرو تلقیح می شوند و خاصیت و مرغوبیت خود را از دست می دهند.
سلامت بذر سالم و مقاوم بودن بذر یکی دیگر از مشخصات بذر مرغوب است و باید از بذرهای مقاوم و ضدعفونی شده برای افشاندن استفاده کرد. رنگ، در صد رطوبت، بو و درخشندگی بذر از عوامل دیگری هستند که می توان به کمک آن ها بذر مرغوب را تشخیص داد.
سامانه پیام کوتاه ما جهت انتقادات و پیشنهادات : ۳۰۰۰۶۸۳۶ ۰۹۳۹۱۱۳۹۱۹۸ @berenjnews berenjnews.ir نصب برنامه برنج نیوز با لینک زیر :
