2022-01-20 21:57:53
اعتقاد "رجب البرسی" به نظریة باطلة و انحرافی وحدت شخصیة وجود "رجب البرسی" یکی از عالمان ممحّض در فنّ تصوف که در کتب خود مباحث بسیاری را حول عقائد صوفیان و افکار مرتفعة بیان کرده است در کتاب "مشارق الامان و لباب حقائق الایمان" راجع به نظریة انحرافی وحدت وجود چنین مینویسد:
الوجود قسمان: مطلق و مقیّد و هما مشترکان فی جنس الوجود مفترقان فی اصل الامکان و الوجوبتوضیح: وجود در دیدگاه او به
مطلق و مقیّد تقسیم میشود، این کلام بدین معناست که اطلاق در باب وجود مساوق است با صرافت و بساطت آن که هیچ نحوه غیریت و مضادتی در بطن اطلاق مفروض نیست. و امّا مقیّد، _چنانچه که صوفیان شهیری همچون ابن
عربی هم به آن مذعنند_ تنافی و تقابلی با اصل اطلاق و بساطت وجود ندارد بلکه در ساحتی متفاوت که عین الاعتبار و ظرف الوهم است تقیّد [یعنی تعیّن وجود بسیط و مطلق به اعیان متکثرة و متطور به صور مختلفة] حصول میابد لهذا هیچ اجتماع نقیضینی را در پی ندارد که در عین اطلاق به موضوع واحد مقیّد شود بلکه مطلق من حیث التعین مقیّد است.
شاهد کلام:
وی مطلق را واجب و مقیّد را ماسوای او میداند و میگوید: [المقیّد وجوده من المطلق و عن المطلق] یعنی موجودیت مقیّد و تحقق آن از ذات مطلق منتشی است نه اینکه بنحو تباین مخلوق مورد احداث حضرت حقّ متعال باشد و منبعث از فعل بلکه مفاض منبعث از ذات است که عبارت (من المطلق) صریح در این معناست.
بُرسی در انتشای کثرت مراتبی را مفروض میداند که از مرتبه وجود منبسط و به اصطلاح ایشان "
حقیقت محمدیة" و یا تعابیری چون
النور الاول، العقل الاول ، الفیض الاول و... آغاز میشود که در این موطن، مطلق متعیّن به قید متصل جامع جمیع محدثات است و اشیاء ((صوادر)) از ذات این حقیقتند و این رتبه واسطه، مقام علیت فاعلی و ایجادی محدثات را حائز است و او سبب و علت تحقق مراتب ما دون و اسفل میباشد
بّرسی بعد از تقریر نظریة صدور و سنخیت بین مطلق و مقیّد به خبری مجعول استناد میکند و آن را از احادیث قدسیة میشمارد که سابقا شرح عدم انتساب این مقولة موضوعة به کلام الهی گذشت سپس برسی در مقام شرح خبر انتشار کثرات را به ظهور الاوصاف میداند که همان
ما حصل تجلی ذات به مظاهر شهودیة صوریة میباشد و میگوید : "و
هو الان علی ما کان" با پدید آمدن مظاهر و جلوات حضرت حقّ، با اینکه اعتبار کثیر میکنیم امّا هیچ گونه کثرتی محقّق نمیشود حقیقتا و این کلام همان قول فاسد اجتماع ضدین یعنی وحدت در کثرت است زیرا جمیع احکام در ذات مطلق محقّق شده و بساطت ذات منافی با تحقق کثرت است امّا او در مقام تعلیلِ کلام باطل خود دلیلی کاملا مشابه با اقوال صوفیان ذکر میکند و میگوید:
فعل الهی در مرتبة وجود بین العدمین میباشد و موجود بین العدمین در حیّز علوم است یعنی فعل حقیقتا حظّی از وقوع ندارد و منشأ تاثیر و سببیت نیست بلکه فعل، فعل ذاتی و بطنیست که در صقع ربوبی مفَسّر است به علم الهی یعنی جمیع کثرات صور معلومه در ذات حقند نه اینکه حقیقتا موجودات حادثه و مخلوقه ذات عین در خارج باشندعبارت بُرسی کاملا همخوان با گفتار ابن عربیست که گوید: ان الجامع بين الماضي و المستقبل انما هو العدم اذ كان الوجود لا يصح الا للحال و الوجود لا يكون الا لله فان وجود الحال وجود ذاتي لا يصح فيه العدم و له الدوام...ان فعل الحال يسمى العالم و هو موجود بين طرفي عدم ...و هو عين العبد فهو الموصوف بالعدم فقيده بالماضي و هو العدم و بالمستقبل و هو العدم...و العدم لا يقع فيه تمييز لان العدم لا شئ...و لا يكون له الوجود...با ذکر این تعلیل به این نتیجه میرسد که : *"فلیس الا الله وحده"* جز خداوند متعال دگر هیچ نیست فقط اوست که ذات مطلق بسیط است.در انتهای بحث هم به کلامی فاسد از "
حسین بن منصور الحلّاج" لعنة الله علیه استناد میکند و بحث خود را خاتمه میدهد.
نعوذ بالله من زلات الاقدام اگر شخصی مانند صمدی آملی چنین مطالب باطلی را میگفت تا صبح قیامت لعن میشد و لکن نفس عبارات صوفیان در کتب بُرسی موجود است و او میشود یک قدیس و فرد الهی که حکم ولیجه و مطاع میابد. آخر حقّ را با افراد بشناسیم یا افراد را با حقّ؟؟؟
#برسی
@Arshvetashih
@BotShenasi
1.1K views18:57