همیشه درک یک ریزش شدید به صورت مرحله به مرحله صورت می‌گیرد و پ | آکادمی بورس
همیشه درک یک ریزش شدید به صورت مرحله به مرحله صورت می‌گیرد و پوشش رسانه‌ای این پدیده نیز چنین است. مانفرد هوبنر متخصص روانشناسی بورس و عضو موسس شرکت تحلیل گری Sentix برای آن سه «فاز» مشخص کرده است:
1- در فاز اول کسی دلیل ریزش را نمی‌داند ولی با قلمداد کردن آن تحت عنوان اصلاحی طبیعی و گذرا از آن چشم پوشی می‌کند. این مرحله را «فاز انکار» می نامند و تنها روانشناسان بازار سیگنال هشدار آن را درک می‌کنند.
2- در پی آن «فاز قبول یا پذیرش» می‌آید که در آن ریزش ها ادامه دارد، دلایل بسیاری برای آن ذکر می‌شود.
3- در نهایت زمان وحشت‌زدگی فرا می‌رسد. رسانه‌ها از فروش‌های بی‌محابای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران سردرگم خبر می‌دهند. همه فقط می‌خواهند بیرون بروند. این یعنی «فاز تسلیم بی قید و شرط». تا زمانی که قیمت‌ها به ریزش ادامه می‌دهد، تسلیم شدگان از خروج خود خشنودند.
پس از مدتی وقتی قیمت‌ها شروع به برگشت می کند دوباره کسی آنها را جدی نمی‌گیرد و کسی ماندگاری سود را باور ندارد. مدتی بعد ناباوران کم‌کم جو پرنشاط و امیدوار بازار را نشانه‌ی خوبی برای ادامه سود می‌بیند. تازه وقتی اولین داده‌های بنیادی از رشدهای اخیر حمایت می‌کند و چشم انداز آینده خوب پیش‌بینی می‌شود آنها هم کم کم مطمئن می‌شوند ولی این موقعی است که دیگر عروسی تمام شده و اصلاح بعدی در راه است. بیخود نیست که یک جمله حکمت آمیز قدیمی در بورس می‌گوید «وقتی نرخ‌ها صعود خود را انجام دادند، سرمایه‌گذاران حقیقی به بازار می‌آیند و وقتی ریزش ها تمام شد، تازه تصمیم می‌گیرند که بروند». هر دو حالت حدی یعنی ترس از زیان و امید به سود، در هر فعال بازار حضور همیشگی دارد. گاهی این احساس قوی تر است و گاهی دیگری. پشت هر طمع قدری ترس نهفته است و پشت هر ترس قدری امید!
