مالیات‌بندی با منشأ یکسان، دریافت متفاوت
نظام مالیات گیری قاجاریان بر اساس مکانیسم‌ها و قوانین یکسانی پایه گذاری شده بود. با این حال در عمل و هنگام دریافت مالیات، این اصل با موانعی روبرو بود.
منشاء ماليات و طرز وصول و زمینه مالیات بندی، هرچند که اساس آن یکی بود، در همه ایالات و ولایات یکسان نبوده است.
این اختلاف و تفاوت را می‌توان چنین تفسیر نمود که در هر ایالت و ناحیه‌ای از ایران قسمت عمده مالیات مستقیم را بر آنچه که طبیعت و اوضاع جوی و استعداد‌های اقتصادی هر ناحیه ایجاب می‌کرد، تحمیل می‌نمودند. مثلاً در ایالاتی چون آذربایجان و ولايات غرب که زمین و وضع اقلیمی با کشت محصولات زمینی از قبیل غلات کاملاً مساعد است، قسمت عمده مالیات از غلات و سایر محصولات زمینی اخذ می‌شد و در بعضی نواحی از گاوداری.
منبع:علی اصغر شمیم، ایران دوره سلطنت قاجار قرن
@cafetarikhcom
