در ایران پیش از اسلام، بهویژه ایران زردشتی، هفته واحد زمان نب | چشموچراغ
در ایران پیش از اسلام، بهویژه ایران زردشتی، هفته واحد زمان نبود. واحد زمان ماه و روز بود، و هر روزِ ماه به نام ایزدی خوانده و هر رویداد با ذکر نام ماه و نام روز مشخص میشد؛ مثل ماه فروردینْ روز خرداد، روز تولد زردشت (در متون پهلوی). افزون بر این، ایرانیان روزهای ماه را به چهار گروه تقسیم میکردند و هر گروه با نام خدا، اهورامزدا یا دادار (هرمزد، دی/ دذو)، آغاز میشد. گروه اول شامل نام امشاسپندان؛ گروه دوم نام ایزدان نماد نیروهای طبیعی، مثل آذر، آب، خور، ماه، تیر (بهاستثنای گوش که آن هم با ماه بیرابطه نیست)؛ گروه سوم و چهارم نام ایزدانی که بیشتر نماد قوای روحانی و معنوی انساناند (که در میان آنها نیز استثنا وجود دارد، مثل آسمان و زمین). اما روزهای این چهار گروه، که در ماه سیروزه تثبیت شدهاند، یکسان نیستند. دو گروه اولْ هر یک هفت روز و گروه دومْ هریک هشت روز دارند. این تقسیمبندی، که با هفتۀ هفتروز بابِلی قدیم و امروزیِ ما فرق دارد، هنوز در تقویم زردشتی پایدار ماندهاست.
#بدرالزمان_قریب، «هفته در ایران قدیم»، در نامۀفرهنگستان، زمستان ۱۳۷۶، ش ۱۲، ص ۱۸.
دکتر بدرالزمان قریب (۱۳۰۸ –۱۳۹۹) https://t.me/cheshmocheragh