گَوَن (Astragalus H.C.C.K) در تاریخ مردمان ما چە از لحاظ معی | انجمن سبز چیا
گَوَن (Astragalus H.C.C.K) در تاریخ مردمان ما چە از لحاظ معیشت و اقتصاد و چه از لحاظ دارویی همراه و یاریگر ما در درآمد سرانەی خانوار جایگاه ویژه‌ای داشته است (مولد: رزین، کتیرا، شهد، شکرک و گز و ...) و نیاز است در حفظ آن تمام تلاش خود را انجام دهیم.
حدود هفت گونه آن در رویشگاه‌های منطقە موجود می‌باشد: جَبّاری، چەقەگەون، ڕەشەگەون، تەپلە‌گەون، تەقەگەون، خۆشەگەون، تەشەنەک و... .
متاسفانه در چند سال اخیر بخش زیادی از این درختچەی مفید و اثرگذار تحت دخالت‌های متعدد از جملە جادەکشی‌های بی‌محابا، آفرودسواری، تخریب و تغییر رویشگاه، دست‌اندازی‌های نابخردانه، آتش سوزی‌های سریالی مراتع ملی، و ویرانگری‌های عمدی در طبیعت از بین رفته و هم اینک نیز شاهد آتش زدن روزانه آن توسط عده‌ای نا آگاه به اهمیت و فواید گون‌ها هستیم.
گون گیاهی است که در سخت ترین شرایط آب و هوایی و فقیرترین خاک‌های زیستی رشد کرده و دوام می‌آورد. این گونە درختچە چتری‌است در مقابل فرسایش خاک، جاذبی‌است برای نزولات و بارش‌های آسمانی، میعان‌گری‌است برای بخارات جو، مولد چندین نوع مواد و محصولات درمانی و خوراکی، تثبیت‌کنندەی نسبی بهمن، صافی گردوغبار، زیستگاه جانوری، غنی‌کنندەی خاک بستر و... .
گون بە عنوان جزئی از اکوسیستم، نقش بە سزایی در تنوع‌زیستی، هرم‌غذایی و ذخیرەی ژنتیکی رویشگاه خویش و متوازن‌کنندەای قابل ملاحظە در شبکەی حیات بە شمار می‌آید.
حال حفظ این گونە نیز تا بە مرز بحران نرسیدە است بایست برای آن نهایت تلاش و درایت خویش را بە کار بگماریم.
