2022-01-30 09:16:42
پژوهش های لغوی / بخش نخستنویسنده و پژوهشگر: ابوذرملک پور استادکلایه جی
@MotaDeylami
چاپ شده در رو یِه=صفحۀ ۲۹ و ۳۰ و ۳۱ فصل نامه ی آوای املش، سال هشتم، شماره سی و سوم، زمستان۱۴۰۰
کیازنیک(کَذِنیک): از محله های باستانی مرکزِ شهرِ اَمَلَش (=اَمَرَش) که در روبروی روستای کُهن ِکیاگهان(کَذِکاهان) جای دارد؛ کیازنیک در شناسنامه ها و بُنچاک های قدیمی بصورت کَزنک و کزنیک گزارش شده و کیاگهان بصورت کَذِکاهان در رو_یِه =صفحه ی ۲۸۰ کتابِ أخبارائمَّه الزَّیدیه فی طَبَرِستان ودَیلمـَان وجِیلان نگاشته شده و منطقه اَمَلَش در آن دوران یعنی هزارو خرده ای سال پیش از شمالی ترین نقطه اش طبق کروکی همین کتاب جزء دیلمان بوده است نه گیلان، و گیلان سرزمینی بین ناحیتِ آذربایجان و دیلمان محسوب می گشته است.
کَزِنَک یا کَذِنیک اصلا کَسِنَ ئیک(کاسان ئیک) بوده است که کَزِنَک و کَذِنیک و کیازنیک گفته و نوشته می شَوَد که نسبت به تیره ی کاس ها دارد(جایگاه منتسب به کاسیان) و معنی کَذِکاهان(کذهان) جایگاهِ تیره ی کَسِه یا همان کاس ها بوده است، و احتمالِ قریب به یقین کاس ها همان کی های پیشدادی هستند.
کَذِکاهان یا کیاگهان را کیاخان (کیاخُن) هم می گویند؛
خان و گان و گهان هرسه پسوند مکان است، خُن هم همان است که در گلخن می آید.
دقت شود که کَذِه و کَز و خَز و خَزَر همریشه ی کَسْ(=کاس) و کاسپین است. [ رجوع کنید به آغازِ کتاب (یا رویه ۲۱ ) چندصد نامِ دریای خزر، نوشته ی جاودانیاد «عبدالرحمن عمادی» ]
متاسفانه روانشاد «محمود پاینده ی لنگرودی» در کتابِ ارزشمند فرهنگ گیل و دیلم(فارسی به گیلکی) در صفحه ۷۴۰ در مورد معنی محله ی کزنیک شهرِ املش دچار خطا شده و نوشته است: « کزنیک / املش / کیا زناک، زن کیا، کیا زن، نام محله »
در صورتی که ئیک در کَذِنیک پسوند نسبت پهلوی معادل ی فارسی می باشد مانند زند+ئیک: زندیک (=زندیق) یا صفت تاریک از تار به اضافه ی ئیک تشکیل شده که نسبت با تاری و تاریکی دارد، یا نزدیک از نزد به اضافه ی ئیک بوده است یا پَهلَوْ+ئیک= پَهلَویک می شَوَد که پهلوی همان ایرانی ست و سرزمین پَهله سرزمین ایرانیان بوده است و...
رسانه دیلمستانwww.deilamestan.com
instagram.com/deilamestan.ir
@Deilamestan_ir
202 viewsedited 06:16
ح
