2023-06-13 07:21:27
هشدار انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان
در مورد بکارگیری درمان های غیر معتبر در اختلال طیف اتیسم
اختلال طیف اتیسم یک مشکل تکاملی است که رشد روابط اجتماعی، ارتباط کلامی و غیر کلام را در کودک مختل می کند و اثرات منفی زیادی بر جنبه های مختلف زندگی کودک و خانواده اش دارد. درمان زودهنگام این اختلال می تواند به کاهش مشکلات این کودکان کمک کند. در سالهای اخیر متأسفانه شاهد تبلیغ و تجویز انواعی از درمان ها برای این اختلال از سوی افراد غیر متخصص و حتی والدین به یکدیگر هستیم که نه تنها اثر چندانی ندارند بلکه ممکن است عوارض زیادی به کودک و خانواده تحمیل کنند. بنابراین ضروری است والدین درمان های معتبر را بشناسند و درگیر درمان های کم اثر و مداخلات غیر علمی و بعضاً با اهداف تجاری نشوند. برای آگاهی از درمان های معتبر، توجه درمانگران، والدین و خانواده های محترم را به نکات زیر جلب می کنیم:
1. درمان اصلی اختلال طیف اتیسم، توانبخشی در حوزه های گفتار و زبان، شناخت (درک مفاهیم) و رفتار (مداخلاتی نظیرABA و سایر انواع مداخلات آموزشی و رفتاری) است، برخی کودکان با اختلال طیف اتیسم بدلیل مشکلات حسی و حرکتی، درجاتی از کم توانی ذهنی و نقص هایی در مهارت های خودیاری و ... نیازمند مداخلات توانبخشی اختصاصی هستند. ارزیابی، انتخاب و برنامه ریزی مداخلات توانبخشی باید با مشارکت روانپزشک کودک و نوجوان و متخصصان توانبخشی در قالب یک تیم درمانی هماهنگ انجام شود.
2. در بین درمان های دارویی، دو داروی ریسپریدون و آری پیپرازول برای درمان تحریک پذیری، پرخاشگری، لجبازی، حرکات کلیشه ای، انزوای اجتماعی و .... تأیید شده اند و برای اثر بخشی کوئتیاپین، اولانزاپین، هالوپریدول و سایر انواع داروها در این دسته دارویی شواهدی وجود دارد که استفاده از آنها را در موارد خاصی ممکن می سازد.
3. استفاده از داروهای ضداضطراب و افسردگی نظیر فلوکستین، سیتالوپرام و سرترالین برای درمان نشانه های افسردگی و اضطراب همراه با این اختلال با نظر روانپزشک معالج امکان پذیر است.
4. داروهای موثر در درمان بیش فعالی و نقص تمرکز نظیر متیل فنیدیت (ریتالین و سایر داروهای این خانواده)، آتموکستین، کلونیدین و ... را برای درمان نشانه های اختلال بیش فعالی و نقص تمرکز همراه با اختلال طیف اتیسم، با نظر و صلاحدید روانپزشک معالج می توان استفاده کرد، هرچند اثربخشی و تحمل دارو در این کودکان کمتر از کودکان با بیش فعالی و نقص تمرکز بدون اختلال طیف اتیسم است.
5. ضد صرع ها نظیر سدیم والپروات در صورت وجود اختلال تشنجی و در موارد کمتری برای درمان برخی مشکلات رفتاری و هیجانی در این کودکان استفاده می شوند. با اینحال استفاده از ضد صرع ها برای مشکلات رفتاری و هیجانی در گام های اول توصیه نمی شود و به موارد خاصی با نظر روانپزشک معالج کودک محدود می شود.
تجویز این داروها برای درمان صرع نیز مستلزم وجود شواهد بالینی تأیید کننده اختلال تشنجی است و صرف وجود تغییرات غیر اختصاصی در نوار مغز وجود تشنج مخفی یا آشکار را تأیید نمی کند و بر خلاف برخی توصیه ها لازم نیست بصورت دوره ای در فواصل مشخص از این کودکان نوار مغز گرفته شود مگر در مواردی که پزشک معالج تشخیص دهد.
6. شواهد به نفع ایمنی و اثر بخشی داروهایی نظیر نالتروکسان، ترکیبات کانابینویید، اکسی توسین، سربرولایزین، ممانتین، آمانتادین، ریلوزین، دی سیکلوسرین و ... محدود بوده و بکارگیری آنها نیازمند انجام تحقیقات بیشتر در آینده است. بنابراین فعلاً تجویز آنها بطور معمول توصیه نمی شود.
7. در بین مکمل ها شواهدی متناقضی به نفع اثر بخشی انواع مکمل ها نظیر امگا 3، زینک، منیزیم، TMG ، ویتامین ها (B12 و سایر انواع ویتامین ها) و پروبیوتیک ها وجود دارد و بر این اساس استفاده از آنها چندان توصیه نمی شود. ملاتونین را می توان با نظر پزشک معالج برای بهبود برخی مشکلات خواب این کودکان استفاده نمود.
8. برای ترکیبات گیاهی (کلم بروکلی و ...)، آتنتالین، آتنساف و یا انواعی از درمان های سنتی که برای این اختلال یا نشانه های بیش فعالی نقص تمرکز مطرح می شوند شواهد معتبر یا کافی علمی وجود ندارد.
9. هرگونه ممنوعیت غدایی نظیر رژیم های غذایی فاقد لبنیات، پروتئین، ماهی و یا رژیم های بدون گلوتن یا کازئین نیز از نظر علمی به طور معمول مورد تأیید نیست جز در مواردی که نشانه های اختلال ثانویه به برخی بیماری های شناخته شده با تشخیص پزشکان متخصص باشد.
10. روش های درمانی نظیر تزریق سلول های بنیادی در مرحله تحقیقات هستند و بکارگیری آنها در کار بالینی نیازمند شواهد بیشتر و مجوزهایی است که هنوز صادر نشده اند.
8.0K views04:21