دولتهای رانتخوار درایران @eghtesaderooz رضاشاه نخستین کسی ب | اقتصاد به زبان ساده
دولتهای رانتخوار درایران
@eghtesaderooz
رضاشاه نخستین کسی بودکه سهم درآمدهای نفتی رادردرآمدهای دولت افزایش داد و آنرا دراجرای طرح‌های توسعه و نوسازی کشور به کارگرفت ولی تا زمان به قدرت رسیدن رضاشاه به دلیل فقدان قدرت مرکزی درصدی از درآمدهای نفتی به عنوان حق محافظت ازتاسیسات نفتی به عشایر و ایلات پرداخت می‌شد، اما با سرکوب عشایرتوسط رضاشاه، این درآمدها دوباره به دولت بازگشت.
بااین حال درآمدنفتی دولت در عصر قاجار و پهلوی اول به حدی نبود که مهمترین منبع درآمددولت تلقی گردد امابعد ازکودتای ۲۸ مرداد و آغاز فعالیت کنسرسیوم، درآمدنفتی ایران سیر ثابت و روبه رشدی داشت به نحوی که در سالهای پایانی دهه ۱۳۳۰و ابتدای دهه ۱۳۴۰درآمد نفتی منبع اصلی درآمد دولت تلقی می‌شد که درپی آن دولت رانتیر درایران شکل گرفت.
نگاه کلی به میزان درآمدهای نفتی دولت درسال (۱۳۵۷–۱۳۳۲) نشان می‌دهد که تقریباً از سال ۱۳۳۲، این درآمد بیش از۴۰ درصد منابع درآمدی دولت را تامین کرده است. اگرقائل به تعریف ببلاوی درخصوص میزان لازم درآمد رانتی برای ساخت دولت رانتی را پذیرا باشیم (۴۲درصددرآمددولت) باید گفت از سال ۱۳۳۹ساخت دولت در ایران رانتیر بوده است که این ساختار تا به امروز نیز ادامه داشته است.
