آیا همه رفتارهای انسان عقلانی است؟ آقای تالر برنده نوبل ۲ | اقتصاد به زبان ساده
آیا همه رفتارهای انسان عقلانی است؟
آقای تالر برنده نوبل ۲۰۱۷ می گوید: اوایل سالهای تدریسم، یه بار تصمیم گرفتم امتحان سختی از دانشجویانم بگیرم و از این طریق دانشجویان زرنگ کلاس، دانشجویان متوسط و دانشجویان تنبل کلاس رو شناسایی کنم. امتحان از ۱۰۰ نمره بود. امتحان برگزار شد و متوسط نمره کلاس ۷۲ شد.
اما دانشجویان از امتحان من به دلیل نمراتی که گرفتند خیلی ناراحت و خشمگین بودند و هرچقدر توضیح دادم راضی نمی‌شدند. منم چون سالهای اول تدریسم بود خیلی ترسیدم که نکند به علت این مساله کارم رو از دست بدهم. اما فکری به ذهنم خطور کرد.
دفعه بعد امتحان رو از ۱۳۷ گرفتم (به جای ۱۰۰). یعنی حداکثر نمره ۱۳۷ بود. این امتحان از امتحان قبلی سخت‌تر هم بود. نمره متوسط کلاس ۷۰ درصد کل نمره شد یعنی عدد ۹۶. اما این بار نه تنها دانشجویان اعتراضی نکردند بلکه خیلی هم خوشحال بودند درحالیکه متوسط نمره حتی از متوسط نمره دفعه قبل نیز که ۷۲ درصد بود کمتر شده بود!!!!!!
از دید یک اقتصاددان رفتار دانشجویان من سازگار و عقلایی نیست که کسی از نمره ۹۶ از ۱۳۷ (۷۰ درصد نمره) خوشحال اما از نمره ۷۲ از ۱۰۰ (۷۲ درصد) ناراحت باشد. اما دانشجویان من خوشحال بودند.
این مساله نشان میدهد که فرض عقلایی رفتار کردن انسان یا فرض انسان عقلایی یعنی انسانی که حساب کتاب دقیق میکند چندان هم درست نیست چون دانشجویان من چنین حساب کتابی نکردند.
