آمارها، احتمالات و تصورات دکترعلی قنبری بررسی مسیر توسعه د | با اساتید اقتصاد
آمارها، احتمالات و تصورات
دکترعلی قنبری
بررسی مسیر توسعه در کشــورهای تــوســعه‌یافته نشان می‌دهد، یکی از مهم‌ترین گزاره‌های اثرگذار در رشد کشورها، تکیه بر داده‌های آماری و اعداد و ارقام مستند است. مبتنی بر این داده‌های اطلاعاتی مستند، شفاف و قابل اتکاست که کشورها برنامه‌ریزی‌های اقتصادی خود را ساماندهی می‌کنند و لکوموتیو اقتصاد را به پیش می‌رانند. اساسا کشورهای توسعه‌یافته اقتصادی، ستون‌های آماری شفاف و مستندی نیز دارند.
اساسا برای یک عالم علوم اقتصادی، سیاست‌گذاران و مدیران، اعداد و ارقام اقتصادی در حکم زیربنا و فوندانسیون را دارد که برنامه‌ریزی‌ها بر اساس آنها صورت می‌گیرد. این روند اما در اقتصاد ایران هرگز آنگونه که باید و شاید جدی گرفته نشده است، واژه «آمار» از عبارت لاتین Status به معنای شکل، وضع یا موقعیت گرفته شده است.
از این واژه به عنوان ریشه واژه‌های Stato دولت Statista، دولت‌شناسی یا کسی که اطلاعاتی درباره دولت دارد به وجود آمده است. در ایران، کلمه آمار، اما از واژه‌هایی چون آمار، هامار و.... به معنی عدد، حساب کردن، شمارش و برداشتن ریشه گرفته است. در واقع در علوم غربی، واژه آمار را معادل دولت و ساختارسازی فرض می‌کنند اما در ایران معادل شمارش و حساب کردن.
به نظر می‌رسد درک متفاوتی که در هر دو رویکرد ایرانی و غربی از آمار وجود دارد هم در ظاهر و هم در باطن جریان دارد. نمونه بارز این تفاوت‌ها و تعارض‌ها را در نشست روز گذشته رییس‌جمهوری به عینه می‌توان مشاهده کرد.
روز گذشته آمارهایی در خصوص کاهش تورم شهریور ماه از سوی رییس‌جمهوری ارایه شد که بازتاب‌های بسیاری در فضای عمومی کشور پیدا کرد. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی از جمله ناصر همتی رییس کل سابق بانک مرکزی، در این خصوص ابهاماتی را مطرح ساختند که نیازمند شفاف‌سازی است.
باید دید چرا در خصوص یک شاخص ساده اقتصادی، این همه تناقض و ابهام در آمارها وجود دارد. برخی به این نکته اشاره می‌کنند که تورم ثبت شده کشور در ماه‌های تیر و مردادماه نه 35درصد اعلامی رییس‌جمهوری، بلکه بالای 50درصد است./تعادل
