میان این همه مصائب اقتصادی چه کنیم؟ (سلسله مطالب-بخش سوم) برر | بورس، اِماكو
میان این همه مصائب اقتصادی چه کنیم؟ (سلسله مطالب-بخش سوم)
بررسی اکوسیستم اقتصادی دولت
دولت بزرگترین بازیگر اقتصاد ایران است. اندازه‌ی دولت‌ها با رشد اقتصادی کشورها مرتبط است به گونه‌ای که معمولا دولتهای خیلی بزرگ، رشد اقتصادیِ کمتری ثبت کرده اند و اقتصادهای با رشد بهتر، دولتهای کوچکتری داشته‌اند.
در کشور ما قصه‌ی دولت متفاوت از هر جای دیگری است. دولت در طی این سال‌ها بزرگتر شده است و شرکت‌های شبه دولتی هم که حاصل یک شوخی زشت با خصوصی‌سازی بودند بوجود امدند. دولت عریض و طویل که در هزینه های جاری‌اش هم مانده و روز به روز مانند غده‌ی سرطانی بزرگتر می‌شود و منابع بیشتری را می‌بلعد. در سال‌های اخیر رشد خاصی اتفاق نیفتاده به جز رشد دولت!
باید دقت کنید که دولت بزرگترین بازیگر اقتصادی کشور است و در بازار پول(بانک) و مسکن و ارز و طلا و بورس حرف اول و اخر را دولت می‌زند. اگر هر کدام از این بازارها رشد و یا افول کند بدانید که در درجه‌ی اول سیاست دولت بر این اساس است.
دولتهای ما عموما دمدمی مزاج هستند و به هیچ عنوان نباید طرف معامله‌ی شما قرار گیرند زیرا چند سال بعد با ورود مدیران جدید دولتی، امکان نقض هر گونه مصوبه و قرارداد قبلی وجود دارد. دولت در وصول مطالباتش با کسی شوخی ندارد اما بدهی‌هایش را با قلدری به تعویق می‌اندازد! بنابراین سعی کنید تا جای ممکن طرف حساب دولت قرار نگیرید. اما این دولت اشتباه هم زیاد می‌کند که در این صورت باید از فرصت‌های پیش امده حداکثر استفاده را بکنید. مثلا ممکن است به سرش بزند و سکه را زیر قیمت پیش فروش کند، وام‌های بی حساب و کتاب بدهد و... توصیه من این است در هر شرایطی از دریافت وام بلند مدت از دولت و بانک‌های دولتی دریغ نکنید، در شرایط تورمی وام بلند مدت ( و نه کوتاه مدت) به نفع شما خواهد بود. هرگونه خرید اقساطی بلندمدت دولتی قطعا به نفع شماست خصوصا در کالاهای سرمایه‌ای و بادوام.
تنها چیزی که در خصوص دولت صدق می‌کند عدم ثباتش است به طوریکه دولت‌ها فاقد چشم انداز بلند مدت هستند و در دوره‌اول برای جمع آوریِ رایِ دورِ دوم ریاست جمهوری، فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند که بعد از جمع آوری رای، در سال‌های بعد شاهد بروز آثار مخرب سیاست‌ها و اقدامات دوره‌ی اولشان هستیم. بنابراین به نظر من بهترین شرایط بازارهای سرمایه‌گذاری بعد از سالِ دومِ دور اول ریاست جمهوری آغاز می‌شود که معمولا دولت‌ها سعی می‌کنند تورم را کاهش دهند و سیاست‌های تشویقی و مردم پسند در پیش گیرند. معمولا سیاست‌های ساخت و اعطای مسکن به اقشار ضعیف در اواسط واواخر دوره‌ی اول ریاست جمهوری اتخاذ می‌شود. بهترین زمان برای افزایش قدرت خرید شما در خصوص مسکن دو- سه سال اینده خواهد بود اگر از فرصت پیش آمده استفاده نکنید با پدیدار شدن آثار تورمی در دوره‌ی بعدی ریاست جمهوری ممکن است قدرت خرید شما کاهش پیداکند. این رویه در دوره‌ی احمدی نژاد و روحانی هم دقیقا تکرار شده است. کاهش نسبی تورم در دوره‌ی اول و سیاست تخصیص مسکن به اقشار ضعیف و سپس بروز آثار تورمی در سال‌های پایانی دوره‌ی دوم ریاست جمهوری!
غیر از اخذ وام، شما امتیازات دیگری هم می‌توانید از دولت بگیرید و آن هرگونه مجوز اعم از تولیدی و خدماتی و سرمایه‌گذاری است. اولویت بدست آوردن مجوز، مجوز کسب و کار خودتان است سراغ مجوزهایی بروید که مرتبط با کسب و کار خودتان است. بسیاری از این مجوزها بعدها ارزشمند می‌شوند و لازمه‌ی توسعه و سرمایه‌گذاری خواهند بود ضمن اینکه رفته رفته و با گذشت زمان در سال‌های بعد شرایط اخذ مجوز سخت تر خواهد شد.
توجه داشته باشید که اخیرا تعداد زیادی از مجوزهای کسب و کار خصوصا کسب و کارهای کوچک و همچنین کسب وکارهای خانگی بدون نیاز به امضای طلایی و صرفا بر اساس درخواست شما صادر می‌شوند که به نظرم فرصت بسیار خوبی برای راه اندازی کسب وکارهای کوچک است. ممکن است بعد از مدتی این سیاست تغییر کند. حساب شرکت‌های بزرگ تولیدی و خدماتی از این نوشتار جداست و نیاز به یک پست جداگانه دارد اما برای عموم:
پیشنهاد می‌کنم برای آینده‌ی خودتان و فرزندانتان روی برنامه های دولتی‌ها حساب نکنید و برنامه‌ی خودتان را دنبال کنید و غیر از مواردی که عنوان شد طرف حساب دولت قرار نگیرید. در قسمت‌های بعد، بقیه‌ی اکوسیستم اقتصادی را بررسی خواهم کرد تا تصویر شفاف‌تری از انچه پیش روی شما قرار دارد بدست آورید.
