صحبت با صوفیان کنید که زشتیها را به نزدیک ایشان عُذرها بُوَد، | عرفان و متافیزیک
صحبت با صوفیان کنید که زشتیها را به نزدیک ایشان عُذرها بُوَد، و نیکی را بس خطری نباشد، تا تو را بدان بزرگ دارند تا تو بدان در غلط افتی.
«حمدون قصار»
پرسیدند از تصوف. گفت: آن است که صافی بُوَد از خداوند خویش، و پُر بُوَد از انوار، و در عین لذت بُوَد از ذکر.
«ابوسعید خراز»
صوفیان آن قومند که جان ایشان از کدورت بشریت آزاد گشته است، و از آفت نفس صافی شده، و از هوی خلاص یافته، تا در صف اول و درجه اعلی با حق بیارامیده اند، و از غیر او رمیده، نه مالک بودند و نه مملوک.
تصوف نه رسوم است و نه علوم، لیکن اخلاقی است، یعنی اگر رسم بودی، به مجاهده به دست آمدی، و اگر علم بودی، به تعلیم حاصل شدی، بلکه اخلاقی است که: «تخلقوا باخلاق الله»، و به خُلق خدای بیرون آمدن. نه به رسوم دست دهد و نه به علوم.
«ابوالحسین نوری»
تصوف ایستادن است بر افعالِ حَسن.
«ابومحمد رویم»
تصوف آن است که هیچ چیز مِلک تو نباشد، و تو مِلک هیچ چیز نباشی.
«سمنون محب»
پرسیدند از تصوف. گفت: کوتاهی اَمَل است و مداومتِ بر عَمل.