با توقف پروتکل الحاقی، خطر جنگ جدی می‌شود احمد زیدآبادی t.m | مطالعات راهبردی آمریکا
با توقف پروتکل الحاقی، خطر جنگ جدی می‌شود
احمد زیدآبادی t.me/ahmadzeidabad
ایران رسماً به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع داده است که از پنجم اسفند اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند. پروتکل الحاقی امکان بازدید سرزدۀ بازرسان آژانس از تأسیسات هسته‌ای کشورها را فراهم می‌کند.
هر چند که توقف اجرای پروتکل الحاقی به معنای اخراج بازرسان آژانس از کشور و لغو نظارت آنها بر تأسیسات هسته‌ای نیست، اما دسترسی آنها به این تأسیسات را محدود می‌کند.
به همین دلیل، این مسئله مورد حساسیت آژانس و کشورهای عضو آن است و می‌تواند جنجالی بین‌المللی برانگیزد. در واقع توقف اجرای پروتکل الحاقی بر اساس مصوبۀ مجلس صورت می‌گیرد. طبق این مصوبه ،هیئت دولت موظف است در جهت کاهش تعهدات برجامی ایران، گام‌های متعددی بردارد وگرنه عاملان سرپیچی از این مصوبه با مجازات زندان روبرو خواهند شد.
در همین زمینه، وزارت خارجه اعلام کرده است که اگر تا پنجم اسفند کشورهای طرفِ برجام به تعهدات خود - لغو تحریم‌ها - عمل نکنند جمهوری اسلامی اجرای پروتکل الحاقی را در آن روز متوقف خواهد کرد.
روشن است که در هفت روز باقیمانده به این ضرب‌الاجل، احتمال لغو تحریم‌های اقتصادی ایران نزدیک صفر است و بنابراین جمهوری اسلامی اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد مگر اینکه در این مدت، روسیه و چین به طوری جدی در این زمینه مداخله کنند.
در حقیقت مصوبۀ مجلس بر مبنای این برآورد تصویب شده است که آمریکا و متحدان آن در شرایط کنونی امکان درگیری نظامی با جمهوری اسلامی را ندارند. بنا براین، هنگامی که گزینۀ نظامی عملاً جایی روی میز نداشته باشد، طرف مقابل راهی جز تسلیم در برابر شرط و شروط‌های مصوبۀ مجلس، پیش رو نخواهد داشت چرا که در غیر این صورت، برنامۀ هسته‌ای ایران با تمام ابعاد آن به پیش خواهد تاخت.
همانطور که پیش از این نوشتم، این اقدام بازی با ریسک بسیار بالاست. این بازی در حقیت مبتنی بر فرمولی بینابین نیست و حرکتی از سرِ اعمال اقتدار است به طوری که اگر طرف مقابل در برابر آن کوتاه بیاید، به لحاظ عرف بین‌المللی معنایی جز تسلیم شدن آن در برابر جمهوری اسلامی نخواهد داشت.
ع به نظرم حتی اگر محافلی در داخل دولت بایدن با تکیه بر خطر هسته‌ای شدن قریب‌الوقوع ایران بخواهند شرایط جمهوری اسلامی را در مورد لغو سریع تحریم‌ها در ازای بازگشت آن به تعهدات مندرج در برجام گردن نهند، مجموعۀ حاکمیت آمریکا و بخصوص متحدان آن در منطقه از جمله اسرائیل، اجازۀ این کار را نخواهند داد.
از همین رو، شاید تصور اینکه طرف آمریکایی گزینۀ نظامی را به طور کامل از روی میز برداشته است تا اندازۀ زیادی غلوآمیز باشد. حتی اگر به فرض، این مسئله صحت هم داشته باشد، اسرائیل به صراحت از وجود چنین گزینه‌ای و آماده شدن برای آن سخن می‌گوید.
گزینۀ نظامی مورد نظر اسرائیل شاید متفاوت از آن چیزی باشد که در محافل سیاسی در بارۀ آن بحث می‌شود. اسرائیلی‌ها در اینگونه موارد معمولاً از گمراه‌سازی طرف مقابل سود می‌جویند و بعضاً دست به اقدامات غیرمترقبه و پیش‌دستانه و غیرمستقیم می‌زنند.
محافل رسمی در ایران متأسفانه ترجیح می‌دهند که این نوع بحث‌ها در فضای عمومی مطرح نشود و فقط "ناتوانی و عجز دشمن" مورد تأکید قرار گیرد. با چنین نگاهی، به نظرم احتمال بروز جنگ روز به روز جدی‌تر می‌شود حتی اگر تمام کشورهای دخیل در بحران، آن را بدترین گزینه بدانند. @EsfandiarKhodaee
