نقش یمن در آینده روابط ایران و آمریکا تام اوکونور نیوزویک | مطالعات راهبردی آمریکا
نقش یمن در آینده روابط ایران و آمریکا
تام اوکونور نیوزویک @javadrooh بایدن برای کاهش نقش و مشارکت آمریکا در جنگ یمن و تغییر مسیر تلاش‌ها به سوی یافتن راهکاری دیپلماتیک برای بحران این، ابتکار عمل به خرج داده است.
درهمین‌حال، "جرالد فیرشتاین"، سفیر سابق ایالات‌متحده در یمن که اکنون بعنوان معاون ارشد رئیس موسسه خاورمیانه خدمت می‌کند، اعتقاد دارد که با برداشتن یک اختلاف اساسی بین ایران و عربستان از روی میز، دوستان و شرکای ما در منطقه حرکات مثبت آمریکا نسبت به ایران را برای منافع امنیتی‌شان کمتر تهدیدآمیز تلقی می‌کنند.
به عقیده وی، فراتر از بحث مذاکره بین ایران و آمریکا، ابتکار عمل موفقیت آمیز برای حل بحران یمن می‌تواند فرصت تعامل مستقیم برای کشورهای منطقه بویژه عربستان، امارات متحده عربی و ایران جهت پرداختن به موضوعات امنیت منطقه‌ای را فراهم می‌کند.
"پیتر سالیسبوری"، تحلیلگر ارشد مسایل یمن در گروه بحران بین‌المللی، هم گفت: "در یک دنیای ایده آل، مکملی برای سیاست متفاوت دولت جدید آمریکا در قبال ایران، عربستان و یمن وجود خواهد داشت".
وی افزود: "آنها در مورد بازگشت به توافق با ایران با استفاده از چشم‌انداز کاهش تحریم‌ها مذاکره خواهند کرد تا رضایت تهران را جلب کنند و درعین‌حال، از فرآیند صلح در یمن بهره می‌گیرند تا ثابت کنند که قادر به یافتن نقاط مشترک بین سعودی‌ها و ایرانی‌ها برای پایان دادن به اختلافات منطقه‌ای هستند".
"آنلی شلین" عضو محقق موسسه "کوئینزی" برای سیاستمداری مسئولانه که در یمن و دیگر کشورهای خاورمیانه کارهای میدانی زیادی انجام داده است، هم گفت: "حتی در دنیایی ایده‌آل، از نظر من جایی که همه کشورهای خارجی با توقف تامین مالی خشونت در یمن و خروج کامل نظامی از این کشور موافقت کنند، جنگ پایان نخواهد یافت".
تا زمانی که مشخص نیست آمریکا تا چه اندازه از درگیری یمن خارج می‌شود، بعید است سایر نقش آفرینان به نام صلح حرکتی انجام دهند. طرف‌های درگیر در یمن واکنش‌های متناقضی نسبت به سیاست‌های بایدن در مورد یمن نشان داده‌اند.
عبدربه منصور هادی، ربیس‌جمهوری مستعفی یمن، جویای کمک آمریکا به متحد و حامی اصلی‌اش عربستان است. از سویی، "محمد عبدالسلام" سخنگوی "جنبش انصارالله" به‌تازگی به نیوزویک گفت: "موضع واقعی در ارتباط با یمن، توقف جنگ و لغو محاصره این کشور است. این مساله (لغو تحریم‌ها) همه تاثیرات منفی انسانی و نظامی را مورد توجه قرار می‌دهد و امکان کلید خوردن روند سیاسی یمن را مهیا می‌کند".
سازمان ملل و برخی گروه‌های کمک‌کننده به قربانیان درگیری یمن توافق دارند که پایان خصومت‌ها، تنها راه برای کاهش رنج و محنت میلیون‌ها یمنی و ایجاد ثبات در کشوری است که دستخوش فقر، بیماری و قحطی است.
به همین منظور، "مارتین گریفیتس"، نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن، به‌تازگی به تهران سفر کرد تا این مساله را با محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران، در میان گذارد.
طبق یادداشتی که از طرف دفتر گریفیتس برای نیوزویک ارسال شد، دو طرف درمورد نیاز فوری پیشرفت به سوی آتش‌بس سراسری، بازگشایی فرودگاه صنعا و کاهش محدودیت‌ها در بندر حدیده بحث و تبادل‌نظر کردند. همچنین، مقام سازمان ملل از ابراز حمایت ایران از تمهیدات این سازمان برای پایان دادن به درگیری‌ها در یمن استقبال کرد.
"پویا عالی‌مقام"، نویسنده و مورخ خاورمیانه و کارشناس موسسه فناوری ماساچوست، نیز گفت که واشنگتن باید ریاض و ابوظبی را برای توقف درگیری در یمن تحت فشار قرار دهد.
وی افزود: "جنگ عربستان – امارات هیچ نتایج سیاسی دربرنداشته و در مقابل باعث بروز شدیدترین بحران بشری جهان در فقیرترین کشور منطقه شده است. هیچ دلیلی برای ادامه جنگ در یمن وجود ندارد. همه نشانه‌ها حاکی است که جنگ در این کشور از ابتدا نباید آغاز می‌شد و دستکم باید مدت‌ها قبل پایان می‌یافت".
این کارشناس در ادامه در مورد توافق هسته‌ای گفت که این طرف آمریکایی است که باید موضع سخت خود را نرم کند. وی افزود: "بازگشتی که طبق آن آمریکا گامی همچون لغو بخشی از تحریم‌ها را بردارد، می‌تواند مسبب مجموعه‌ای از رویدادهایی باشد که هر دو طرف را به پیروی کامل از توافق سوق می‌دهد".
در بیانیه‌ای که هفته گذشته به نیوزویک رسید، "ند پرایس"، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا، در شرح موضع واشنگتن بر لزوم حرکت نخست از طرف تهران تاکید کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا، نیز تصریح کرده که تعامل تهران و واشنگتن باید طیف وسیعی از موضوعات فراتر از برجام را دربرگیرد.
