بدون شبکه‌سازی، جایی نمی‌رسیم دکتر محمود سریع‌القلم چرا | مطالعات راهبردی آمریکا
بدون شبکه‌سازی، جایی نمی‌رسیم
دکتر محمود سریع‌القلم
چرا روزنامۀ نیویورک تایمز بیش از 130 میلیون نفر خواننده و 5 میلیون نفر مشترک دارد؟ یک علت در میان علل مختلف به نظر مهمتر است: چون خبرنگارانی که برای نیویورک تایمز می نویسند «شبکۀ داخلی و جهانی» دارند. فقط این نیست که خبرنگاران نیویورک تایمز، اطلاعات (Database) دارند، کما اینکه بسیاری دیگر به آنها دسترسی دارند، بلکه به شبکه ای (Networking) از افراد، مرتبط هستند که Data را تفسیر می کنند.
یکبار یک خبرنگار نیویورک تایمز به این نویسنده گفت: به فاصلۀ 48 ساعت وارد هر کشوری بشوم می توانم با ده نفر اول سیاسی و فکری آن کشور مصاحبه و ملاقات کنم. سپس جوهر این مصا حبه ها را استخراج می کنم و با Data مخلوط می کنم و ده ها میلیون نفر آن مطلب را می خوانند و در تصمیم گیری های خود استفاده می‌کنند. بنابراین، خبرنگاری که شبکه ای ندارد و میان ذهن خود و برداشت خود با ده‌ها ذهن دیگر ارتباط برقرار نمی‌کند سخنانش در حد تحریریه باقی می ماند.
خبرنگاران را می توانیم به گروه‌های دیگر تعمیم دهیم: کارآفرینان، سیاست‌مداران، نویسندگان، اساتید دانشگاه، دانشجویان و گروه‌های حرفه ای دیگر. اگر تولید کننده‌ای با هم قطاران داخلی و خارجی خود تبادل اطلاعات و تحلیل نکند، طبعاً در محیطِ محدودتری تصمیم سازی خواهد کرد. اگر نویسنده و یک دانشگاهی صرفاً در خلوتِ ذهن خود، نظریه بنویسد بدون آنکه مَحّک بیرون از ذهن بخورد، در دایره ای با شعاع محدود قرار خواهد گرفت و کارآمدی نخواهد داشت.
شعاعِ دایرۀ تعامل و معاشرت، سرنوشت افراد، بنگاه‌ها، سیستم ها و حکومت ها را تعیین می کند. کسانی که کتاب‌های جدید نمی‌خوانند، سفر نمی‌کنند، مشاهده نمی‌کنند، دیالوگ ندارند و با طیفی از شبکه ها در تعامل نیستند، چگونه می توانند کارآفرینان، نویسندگان، سیاست‌مداران و خبرنگاران نوآور و خلاقی باشند؟
دلیل شکستِ برجام این بوده و هست که کشور در شبکه نیست. برجام نتیجۀ تعجیل دو رییس جمهور بدون شبکه سازی بود. یک رییس جمهور آمریکا نمی تواند از معاهدۀ نفتا ( قرارداد تجاری آمریکا با کانادا و مکزیک) خارج شود چون 89 نفر در سنای آمریکا آنرا تایید کرده اند.
چرا سنگاپور با جمعیتِ پنج ملیونی می تواند میلیاردها دلار سرمایه جذب کند چون در شبکه است. چرا کرۀ جنوبی ملیون ها دلار برای لابی خرج می کند چون می خواهد در شبکه باشد. چرا معمولا در اروپا، دانشجویان لیسانس، یک سال از چهار سال دوران تحصیل را در کشور دیگری درس می خوانند؟ چرا بنگاه‌های اقتصادی دائماً افراد مختلف را به جلسات هیات مدیره و حتی کارمندان خود دعوت می کنند تا در «معرض» سخنان و تفاسیر جدید قرار گیرند؟
چرا یک استاد دانشگاه باید در یک شبکۀ جهانی باشد تا بتواند نوآور باشد؟ چرا یک نمایندۀ مجلس باید در طول یک روز با نمایندگان ده‌ها کشور در تماس باشد تا در جریان تحولات منطقه ای و جهانی باشد؟ چرا افراد امنیتی و نظامی باید با هم‌قطاران خود حداقل در 20-30 کشور تماس دائمی داشته باشند تا Data را دقیق تجزیه و تحلیل کنند و گرفتار بسته شدن زود هنگام تحلیل نشوند (Cognitive Closure)؟
تصمیم سازی نیازمند شبکه سازی است. تصمیم سازی‌های مهمتر، شبکه‌های وسیع‌تر و پیچیده‌ترمی طلبد. بودنِ در شبکه ها حتی پی‌آمدهای مثبتِ اخلاقی دارد زیرا افراد متوجه می‌شوند از آنها باهوش‌تر و مطلع‌تر و دقیق‌تر هم وجود دارد و از دایرۀ بسته‌ی خودخواهی، خودمحوری، خود حق پنداری و خود بزرگ پنداری خارج می‌شوند. ذهنِ آدمی خیلی سریع به محیطی که در آن زندگی می کند دل می بندد. خلاقیت و رشد در سایۀ شنیدنِ حرف های جدید و معاشرت با افراد نوآور است. وقتی دایرۀ معاشرت و شبکۀ تعامل محدود شد، هم اشتباه زیاد می شود و هم فکر و رفتار فسیل و مستهلک می شوند.
پیامد های ایزوله بودن جامعه ما از جهان، خود را 5-10 سال آینده نشان خواهد داد: وقتی یک دانشجو، نویسنده، دانشگاهی، صنعت‌گر، پزشک، سیاست‌مدار، کشاورز و کارآفرین سا ل‌ها صرفاً در مدارها و شبکه‌های محدود فکر کرده، تعامل کرده و تصمیم گرفته است، نوآوری او به حداقل خواهد رسید.
شبکه‌های اجتماعی(Social Media) جایگزینی برای دیدن، شنیدن، صحبت کردن وشنیدنِ انتقاد نیستند. اگر اهمیتِ اقتصاد بین‌الملل را دقیق و از طریق تعامل و شبکه‌های جهانی متوجه بودیم به احتمال زیاد در اقتصاد همسایۀ نزدیک خود در 250 کیلومتری سرمایه‌گذاری می کردیم تا اینکه وقت و منابع مالی مان را 13900 کیلومتر آن طرف دنیا با بولیوی، کوبا، و ونزوئلا، که سه کشور ورشکسته سیاسی و اقتصادی هستند و به فقر و فساد معروف هستند، صرف می کردیم. فقط طی سال‌های 2015-2017، جمعیتی بالغ بر 900/000 نفر از ونزوئلا به 17 کشور پناهنده شدند...
متن کامل مقاله/نمایش‌فوری telegra.ph/sariolghalam-04-05
