Steel Pipes and Pipelines آشنائی با قطر و رده ضخامت لوله ۱ - | FAPA- WELDING INSPECTION

Steel Pipes and Pipelines

آشنائی با قطر و رده ضخامت لوله
۱ - قطر اسمی و قطر خارجی لوله

قطر اسمی ( Nominal Pipe Size ) به مقدار عدد صحیح بدون اعشار قطر لوله مانند "۴ ، "۶ ، "۸ گفته می شود. طبق مشخصات فنی API5L ، لوله ها قطر خارجی (Outside Diameter ) مشخص دارند ؛ حتی اگر دارای ضخامت های متفاتی باشند. بعبارت دیگر چنانچه سه لوله با یک قطر مشخص اما با سه ضخامت مختلف داشته باشیم، قطر اسمی(NPS) و قطر خارجی (D) همه آنها یکسان می باشد.
NPS = 4 "--> t = 3mm --> OD = 4.5"
NPS = 4 " --> t = 6mm --> OD = 4.5"
NPS = 4 " --> t =11mm--> OD = 4.5"
لوله های"۱۲ و زیر "۱۲ دارای قطر خارجی طبق جدول می باشند، اما لوله های " ۱۴ و "۱۴ به بالا، قطر اسمی و قطر خارجی یکسان دارند. مثال:

NPS 1" -----> D = 1.315"
NPS 2" -----> D = 2.375"
NPS 3" -----> D = 3.5 "
NPS 4" -----> D = 4.5 "
NPS 6" -----> D = 6.625 "
NPS 8" -----> D = 8.625 "
NPS 10" ----> D = 10.75 "
NPS 12" ----> D = 12.75 "

NPS 14" ----> D = 14 "
NPS 16" ----> D = 16 "
NPS 20" ----> D = 20 "
..... .....
NPS 84" ----> D = 84 "

۲- قطرداخلی(Inside Diameter)

قطر داخلی لوله به ضخامت لوله (thickness) بستکی دارد.
همواره بین قطر خارجی قطر داخلی و ضخامت رابطه زیر برقرار است:
d = D - 2 t
قطر داخلی: d ، قطر خارجی: D و ضخامت: t

۳- رده ضخامت ( Schedule No)

اسکجُول یک کد عددی است که از سوی موسسه ASME جهت سهولت واجتناب از خطا در نوشتن و خواندن ضخامت لوله پیشنهاد گردید.
کد عددی اسکجُول به ازای یک قطر مشخص، یک ضخامت مشخص را معرفی می کند. مانند:

D:3.5"->Sch. 40-> t=5.49 mm
D:16"-->Sch. 40--> t=12.7 mm

کدهای اسکجُول برای لوله های از جنس فولاد کربنی از عدد ۵ تا ۱۶۰ و برای لوله های آلیاژی از عدد 5S تا 80S بترتیب در ASME B 36.10 و ASME B 36.19 ثبت شده اند.

۴- مقایسه قطر برحسب DN و NPS

برخی از استاندارها مانند ISO , EN همچنین سازندگان بجای واحدهای US custory Unit از واحدهای SI استفاده نموده و قطر لوله ها را برحسب میلیمتر با DN نمایش می دهند.

*دقت بفرمائید همیشه NPS برحسب اینچ و DN برحسب میلیمتر است.