در «بی مادر» فقری محترم و شریف می بینیم/ در «دسته دختران» قهرم | سینما هفت

در «بی مادر» فقری محترم و شریف می بینیم/ در «دسته دختران» قهرمانی نساختیم!
محمدحسین لطیفی در برنامه «هفت» شنبه شب 16 بهمن ماه میزبان دکتر مجید اسماعیلی و دکتر مهدی ناظمی در میزگرد «بررسی محتوای فیلم‌های جشنواره فیلم فجر» با بررسی فیلم سینمایی «بی مادر» و «دسته دختران» بود.
دکتر مجید اسماعیلی درباره فیلم «بی مادر» گفت: «بی مادر » جزء فیلم هایی است که یک احترام نسبی دارد و بیننده وقتی در معرض این یفلم قرار می گیرد، ضوابط کلی که فیلمساز باید رعایت کرده باشد، رعایت شده می بیند. در این فیلم نیز یک معضل اجتماعی را شاهدیم که در بستر آن یک اتفاق می افتد؛ رویارویی شکاف طبقاتی را به نحو شایسته ای می بینیم و در واقع یک فقر شریف را در برابر یک غنی فهیم می بینیم. نکته مهم این فیلم، برخلاف خیلی از کارهایی که دیدیم، فقری محترم و شریف می بینیم و فقر باعث رذالت نشده است.
مهدی ناظمی در ادامه با بیان برخی نکات منفی این فیلم گفت: خاناوده ای الیتی که در فیلم هستند، کاملاً وزن روی آنها استوار است و درست است مادر فقیر، مظلوم است اما در مجموع ولی وقتی عناصر داستانی و تصویری را کنار یکدیگر می‌گذاریم از جمله زندگی در خانه سگ‌ها، نشان می دهد کاملاً قضاوت علیه خانواده فقیر است. می توان حدس زد که کاررگدان می خواسته طرح مساله کند اما در حد طرح مساله نمانده است و خواسته یا ناخواسته به قضاوت رسیده است.
اسماعیلی در ادامه بیان کرد: مروت اقتضا می کند حمایت از یک یا چند خانواده به طور جدی در طبقه متوسط و این روحیه انفاق احیا شود. روش های مبدعانه ای نیاز داریم که در سینمایی که به شکاف طبقاتی می پردازد، این اتصال به شرایط و روش هایی تسهیل شود و از مواردی که تاکنون دیدیم فراتر باشد. اگر بخواهیم در این آثار با سینمایی هوشمند مواجه باشیم، باید خروجی و متنی که در ذهن بیننده می ماند، این باشد که چطور می توانند به طبقه پایین تر دست پیدا کرده و کمکش کنند. این مورد باعث پیش برندگی در یک جامعه می شود.
در بخش دیگر این میز، اسماعیلی درباره فیلم «دسته دختران» گفت: کارکرد اصلی خانم ها در جنگ در این فیلم نمایش داده نشد و این کاری که در این فیلم انجام شد، نبود. کارکرد اصلی خانم ها در جنگ، اشک مادرانی است که قطعه ای از جان شان را دادند، بود. این فیلم، اصلا آن بخشی نیست که ما بخواهیم درباره حضور خانم ها در جنگ، بخواهیم درباره اش صحبت کنیم. کاری که مادران در این جنگ کردند، بی نظیر است.
ما در این اثر، خلق قهرمان می کنیم اما با وجود اینکه این فیلم از لحاظ تولیدی پرهزینه و سختی بود، قهرمانی نداریم، قهرمانی که یک هدف دارد و برای هدفش هزینه می کند و در نهایت در شهادتش ماندگاری به وجود می آید اما ما قهرمانی با این ویژگی ها در این اثر نمی بینیم. شخصیتی که خانم نیکی کریمی آن را ایفا کرد، به نظر من نتوانست حق مطلب را ادا کند و در واقع مرگ خودخواسته بی حاصلی را تعریف کرد. به اعتقاد من یک اتفاق خیلی بزرگ هزینه شد برای یک محصول کوچک.
بی انصافی است که وقتی به جنگ می پردازیم، درباره اینکه ماهیتش چه جنگی است، نپردازیم! وقتی درباره جنگ خودمان صحبت میکنیم و تاکید داریم که از جنس دفاع است، طبیعتاً اگر مظاهر آن تقدس و علتی که جنگ برایش رخ داده، بیان نکنیم در مورد فضای جنگ به فضایی رمبو می رسد در صورتی که این جنگ یک جنگ ایدئولوژیک بود.