2021-04-14 22:08:14
فضولی غزللری (12)
رمضان اولدو چكيب شاهد مئي پردهيه رو ،
مئي ايچون چنگ توتوب تعزيه ، آچدي گيسو
بيلدي مطرب كي نه دير حال ، گؤتوردو قوپوزو
بزم دن چكدي اياغيني صُـراحي و سبو
بزم قانوني پوزولدو ، نه ايچون چنگ ايله دف؟
يیغيليب ائتمهيه لر حاكم ائشيگينده غلو
رمضان آيي گـَرَگ آچيلا جنت قاپيسي ،
نه روا كيم ، اولا مئيخانه قاپیسي باغلو
فتح مئيخانه ايچون اوخوياليم فاتحه لر ،
اولا كيم اۆزوموزه آچيلا بير باغلي قاپو
آفتاب قدح ائتمز رمضان آيي طلوع ،
نه بلادير بيزه يارب ، نه قرا گۆندور بو؟
انتظار مئي گۆلگون ايله بايرام آيینا ،
باخه - باخه ائنهجك دير گؤزوموزه قارا سو
رمضان اولدو ، بودور وهمي فضولينين كيم ،
نئچه گۆن ايچمهيه مئي ، زهد ايله ناگه توتا خو.
رمضان اولدو چكيب شاهد مئي پردهيه رو ،
مئي ايچون چنگ توتوب تعزيه ، آچدي گيسو
رمضان : اوروجلوق آیی
شاهد : گوزل اوزلو. می شاهیده اوخشادیلیب
رو : اوز
اوز چکمک : پرده ده گیزلنمک، پرده یه گئتمک
چنگ : موسیقی آلتلریندن
گیسو : ساچ
گئچمیشده رمضان آیینا حرمت ایچین بو آی گلدیکده چنگ و سایره سیملی سازلارین بو آیدا سیملرینی آچیب یا کوکلرینی بوشالداردیلار کی بو بیت اونا اشاره سی وار .
گیسو آچماق : تعزیه و سوگواریدان کنایه دیر. بو مضمون کلاسیک ترک و فارس ادبیاتیندا چوخ ایشلنیلیب. خاقانی اوز اوغلونون مرثیه سینه گوره بئله یازیر :
گیسوان بافته چون خوشه چه دارید هنوز
بند هر خوشه که آن بافته تر بگشایید
گیسوی چنگ و رگ بازوی بربط بزنید
گریه از چشم نی تیز نگر بگشایید
کسان که در رمضان چنگ می شکستندی
نسیم گل بشنیدند و توبه بشکستند (سعدی)
بيلدي مطرب كي نه دير حال گؤتوردو قوپوزو
بزم دن چكدي اياغيني صُـراحي و سبو
مطرب :مغنی، آواز اوخویان
قوپوز؛ موسیقی آلتی، آشیق سازی
گوتوردو قوپوزون؛ مجلیسدن چیخماق آنلامیندا
بزم : شراب مجلسی، ضیافت
آیاق چکمک : ترک ائیلمک
صراحی : شیشه دن اولان شراب قابی
آدم چو صراحی بود و روح چو می
قالب چو نی و روان صدائی در نی (خیام)
سبو : سفالدان اولان کوزه
بزم قانوني پوزولدو نه ايچون چنگ ايله دف؟
يیغيليب ائتمهيه لر حاكم ائشيگينده غلو
قانون : قائده، یاسا
دف؛ موسیقی آلتی
غلو : بیر شئیده حددن آشماق، تجاوز حد، اعتراض ائتمک
رمضان آيي گـَرَگ آچيلا جنت قاپيسي ،
نه روا كيم ، اولا مئيخانه قاپیسي باغلو
جنت : اوچماق، بهشت
نه روا ؛ نه ایچین
فتح مئيخانه ايچون اوخوياليم فاتحه لر ،
اولا كيم اۆزوموزه آچيلا بير باغلي قاپو
فتح : آچیلیش
فاتحه : حمد سوره سی. بو سوره قورانین باشلانیشی اولدوغو ایچین فاتحه یا فاتحه الکتاب دا آدلانیلیر.
فاتحه فکرت و ختم سخن
نام خدای است بر او ختم کن (نظامی)
اوخویالیم فاتحه لر : بیر ایشین فاتحه سینی اوخوماق کنایه اولاراق بیر شئیدن ال اوزمک و بیر شئیین سونونا چاتماغا دئییلر
باغلی : قاپالی
آفتاب قدح ائتمز رمضان آيي طلوع ،
نه بلادير بيزه يارب ، نه قرا گۆندور بو؟
آفتاب قدح : ادبیاتدا چوخ نمونه لر وار کی قدح گونشه بنزدیلیب
ماه شعبان منه از دست قدح کاین خورشید
از نظر تا شب عید رمضان خواهد شد (حافظ)
قارا گون : پیس گون، یامان گون
انتظار مئي گۆلگون ايله بايرام آيینا ،
باخه - باخه ائنهجك دير گؤزوموزه قارا سو
گلگون : قیرمیزی
بایرام آیی : فطر بایرامی، شوال آیی
ائنه جک؛ گله جک
قاراسو : گوز خسته لیکلریندن کی کور اولماغا باعث اولار
رمضان اولدو ، بودور وهمي فضولينين كيم ،
نئچه گۆن ايچمهيه مئي ، زهد ايله ناگه توتا خو
وهم : گمان، قورخو
زهد؛ پارسایی ، تقوا
توتا خو : عادت ائلیه
آنلام : رمضان آیی اولدو و فضولینین قورخوسو بودور کی نئچه گون می ایچمه یه و ریاکارلیق اهلیندن اولا.
#علی_ماوی
@hekim_fuzuli ||فضولی مکتبی
2.9K views19:08