یادداشت دکتر مهدی کلاهی، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در | محیط زیست و منابع طبیعی ایران
یادداشت دکتر مهدی کلاهی، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ارتباط با دستورالعمل تهیه طرح جنگلداری اجتماعی:
@IranNaturalResources
گویا معاونت امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفتند که دارند دستورالعمل #جنگلداری_اجتماعی را تدوین می‌کنند.
لازم دانستم دو نکته گوشزد کنم:
١- اینکه در داخل #جامعه زندگی می‌کنیم، ما را #جامعه_شناس نمی‌کند. در بین کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی و محیط زیست، هنوز قبول نکردیم که جامعه شناسی یک علم است و متخصص خودش را دارد. انیشتین جمله جالبی دارد که با همان فکری که مشکل را ساخته، نمی‌توان آنرا حل کرد. اگر قبول داریم که مشکل منابع طبیعی و محیط‌زیست ما بیشتر از اینکه فنی باشد، #اجتماعی (منظور همان چهار ساختار اصلی جامعه) است، پس باید از متخصصان جامعه شناسی و دانشکده اجتماعی بخواهیم تا به ما کمک کنند. پس اکنون سوال باید این باشد که اولا چرا به جامعه شناسان نیاز داریم؟ دوما آیا سراغ‌شان رفتیم، اگر نه، چرا نرفتیم؟
٢- برای شروع جنگلداری اجتماعی، بزرگترین اشتباه اینست که از ابتدا دنبال مدل یا دستورالعمل باشیم و فکر کنیم که اگر مدل و دستورالعمل باشد، هر جایی موفق می‌شویم. متاسفانه همیشه به #بسترسازی فکر نمی‌کنیم و سریع دنبال اسکلت کار هستیم. بزرگترین رهبران یا هدایت‌گران جهان همچون #مارتین_لوترکینگ یا #برادران_رایت یا ...، بجای پرداختن به #چگونگی، یا #چیستی، ابتدا از #چرایی شروع کردند. پس باید بجای فنی برخورد کردن با پدیده های اجتماعی منابع طبیعی و محیط‌زیست که بیشتر از نوع مسائل بدخیم و اگر کمی تخفیف دهیم پیچیده هستند، اجازه دهیم #رویکردهای_اجتماعی اتخاذ شود. در نتیجه، در جنگلداری اجتماعی نباید سازمان دنبال مدل یا دستورالعمل باشد. بلکه باید با تجمیع گروداران، بستر چرایی را بوجود آورد. وقتی ابتدا چرایی بین تمام گروداران، بحث و فصل شد، می‌شود از مجموعه‌ای از ابزارهای #مشارکت (که حدود ١٠٠ نوع ابزار معرفی شده است)، با توجه به هر هدف و مقطع زمانی، یک ابزار را خود گروداران انتخاب کنند.
پس برای جنگلداری اجتماعی باید به سراغ دانش و علم جامعه‌شناسی رفت و اینکه سازمان و کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی باید بخواهند تا جنگلداری اجتماعی و مشکلات اجتماعی جنگل و مرتع، با رویکردهای اجتماعی حل شوند، نه با #رویکردهای_فنی. همچنین در بین این رویکردها، باید از چرایی شروع کرد، نه از چگونگی!
