2021-07-15 08:38:50
تاوان دخالت در بازار اجاره
در کنار افزایش قابلتوجه نرخ اجارهبها؛ شیوع ویروس کرونا و خطراتی که ممکن بود در فرآیند نقلوانتقال مستاجران به وجود آید وزارت مسکن را مجبور به مداخله کرد تا هم جابهجایی مستاجران را به حداقل برساند و هم از افزایش نرخ اجاره در شرایط نابسامان اقتصادی دوره کرونا جلوگیری کند.
برای این منظور دولت تلاش کرد با استفاده از سه ابزار تعیین سقف افزایش اجارهبها، تمدید خودکار قراردادها و کمک هزینه ودیعه مسکن خواسته خود را محقق کند.
کنترل اجاره و تمدید خودکار قراردادها از جمله ابزارهای رایج در بازار اجاره مسکن است و در بسیاری از کشورها اجرا میشود. اما نکتهای که در این موضوع باید مدنظر قرار بگیرد این است که این ابزارها برای شرایطی غیرتورمی است. اختلاف نرخ تورم عمومی و حداکثر نرخ دستوری دولت برای اجاره به قدری زیاد بود که مالکان تمام سعی خود را برای طفره رفتن از این قاعده انجام میدادند.
از طرف دیگر به دلیل هزینه بالای جستوجو و جابهجایی در بازار اجاره، مستاجران ترجیح میدادند خواسته موجران را بپذیرند.
بهرغم پیشبینیهای قضایی دولت، مستاجران تمایلی به پیگیری قضایی نداشتند چرا که اولا زمانبر است و دوما نیازمند درگیری با موجر است که این به معنای آن بود که شاید بتوانند یکسال دیگر در همان واحد زندگی کنند، ولی قطعا سال آخر آنها خواهد بود. در حقیقت یکی از ابعاد منفی این طرح عدم توجه به مناسبات موجر و مستاجر بود.
یکی از اثرات معکوس تعیین سقف افزایش اجارهبها، تبدیل شدن آن به کف اجارهبها بود. به عبارت دقیقتر، حتی در مواردی که بر اساس شرایط تورمی بازار انتظار میرفت نرخ اجاره حداکثر به میزان سقف تعیینی دولت باشد، اما بسیاری از صاحبان املاک آن را به عنوان کف قیمتی خود در نظر گرفتند.
در کنار این امر اتفاق دیگری نیز رقم خورد و آن هم غیرشفافتر شدن قراردادها بود. تا پیش از این تفاوتی میان نرخ بازار و نرخ ثبت شده در قراردادهای اجاره نبود ولی بعد از این مداخله دولت، یا موجران و مستاجران به قراردادهای صوری روی آوردند یا ترجیح دادند از اسناد غیررسمی استفاده کنند که نتیجه آن از بین رفتن شفافیت و مبهم شدن نرخ اجارهبها در بازار بود.
یکی دیگر از مواردی که خطمشیگذار از آن غفلت کرده بود بیتوجهی به این نکته بود که قاعده سقف اجاره در مورد خانههای نوساز قابل اعتماد نیست. دلیل این امر کاهش انگیزه سازندگان مسکن استیجاری است که میتواند در بلندمدت باعث کاهش عرضه در بازار اجاره شود. /دنیای اقتصاد
راه های ارتباط جهت مشاوره آموزشی، پاسخگویی به سوالات و ثبت نام:
@irfinance
88395874
"گروه مالی شریف اولین مجموعه تخصصی آموزشهای کاربردی مالی و سرمایهگذاری در ایران"
119 views05:38