2023-05-03 11:30:14
مسجد اکبریه لاهیجان
مسجد اکبریه یکی از مشهورترین مساجد استان گیلان و از بناهای مهم لاهیجان است. این مسجد در زمان فتحعلی شاه قاجار ایجاد شدهاست. سنگ نبشته مرمری به خط نستعلیق که بر دیوار ضلع شرقی مسجد جای دارد، بانی مسجد را حاج علی اکبر لاهیجانی نامیدهاست.
وضوخانهٔ مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه دارای هشت ستون میانی است. از وضوخانهٔ طبقه همکف ، سه در بزرگ چوبی به شبستان باز میشود. هر دو وضو خانه دارای پوشش گنبدی هستند.
مسجد اکبریه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشکیل شدهاست. در حاشیه شبستان و متن محراب کاشی کاری همراه با خطوط نسخ و مزین به آیات قرآنی دیده میشود.
این مسجد تاریخی در محله گابنه شهر لاهیجان واقع شدهاست.
مشخصات بنا
مسجد اکبریه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشکیل شدهاست. وضوخانه مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه دارای هشت ستون میانی است. هر دو طبقه وضوخانه دارای پوشش گنبدی هستند. ارتباط وضوخانهطبقه همکف با شبستان از طریق سه در بزرگ چوبی است.
در حاشیه محراب در شبستان کاشی کاری از آیات قرآنی با خط نسخ دیده میشود. ارتفاع تک مناره آجری یا گل دسته ی زیبای مسجد از سطح زمین ۱۸ متر است. این گل دسته در گوشه شمال شرقی ساختمان مسجد واقع شده و دارای سقفی رک با پوشش بیرونی از کاشی به رنگ آبی آسمانی، زرد، سیاه و سفید است. این مسجد احتمالاً به عنوان مدرسه علوم دینی نیز مورد استفاده بود.
شبستان اصلی مسجد با ابعادی در حدود ۱۶× ۲۵ متر به شکل مستطیل کشیده، دارای چهار فیلپای بزرگ۱ در وسط میباشد که استحکام خاصی به گنبدهای شبستان و سقف بنا میبخشند. ابعاد فیلپاها ۴۵/۱×۶۵/۱متر بوده و فاصله آنها از یکدیگر و با نیم فیلپاهای شمالی و همچنین دیوار جنوبی اطراف محراب با کمی اختلاف ۳۰/۶ متر میباشد. همچنین فاصله بین فیلپاهای وسط شبستان با نیم فیلپاهای دیوارهای شرقی و غربی این فضا متغیر بوده و اندازه آنها ۲ تا ۱۰/۲ متر میباشد.
بر روی این فیلپاها و نیمه فیلپاها جانبی، طاقهایی به صورت جناقی و از نوع «پنجاوهفت» زده شده تا از این طریق وزن سنگین سربندی بنا و گنبدهای شبستان را به این فیلپاها و از آنجا به زمین انتقال دهند. برای تبدیل فضای چهارگوش بین فیلپاها که به صورت مربع یا مستطیل است از رسمی بندی شده است.
طاقهای جناقی جانبی و متصل به نیم فیلپاها کوتاهتر از طاقهای جانبی میانی هستند. پایین فیلپاها از ارتفاع ۱۰۰ تا ۱۱۰ سانتیمتر کاشی کاری است.. ازارهی دیوارهای شمالی، شرقی و غربی از ۸۷ تا ۹۳ سانتیمتر است. نقش کاشیها گل و بوته اسلیمی و به رنگهای لاجوردی، سبز، زرد، قهوهای تیره، سیاه و قرمز میباشد
کاشیها دارای ویژگیهای کاشیکاری قاجاربه خصوص رنگ زرد مربوط به آن دوره میباشند . در فضای شبستان مابین فیلپاها و دیوارها سه گنبد بزرگ در وسط شبستان و شش گنبد کوچک در دو طرف گنبدهای بزرگ جای گرفتهاند که فضای سقف شبستان را میپوشانند. ارتفاع گنبدهای بزرگ میانی۱۱ متر و ارتفاع گنبدهای کوچک جانبی ۳۰/۹ متر تا کف شبستان میباشد و نوع قوسی که در آنها بکار رفته شبدری کند می باشد. ارتفاع گنبد شبستان حدود ۱۱ متر و گنبدهای جانبی کاسه برگشته ۳۰/۹ متر است.
#کانال_لاهیجان
@lahijan_channel
2.5K views08:30