سخنرانی پروفسور سید حسن امین در مراسم رونمایی از نمایشگاه عکس | انجمن مجموعه داران ایران
سخنرانی پروفسور سید حسن امین در مراسم رونمایی از نمایشگاه عکس جهان پهلوان تختی از مجموعه خصوصی مهدی ستوده در تاریخ ۱۴۰۱/۶/۴ در فرهنگسرای گلستان:
به مناسبت سالگرد تولد جهان پهلوان غلامرضا تختی در پنجم شهریور به اهتمام انجمن مجموعه داران ایران در فرهنگسرای گلستان از مجموعکس های جهان پهلوان تختی رونمایی به عمل آمد.، افزون بر اهالی فرهنگ و هنر، ورزشکاران و ورزش دوستان ، خویشاوندان و اعضای خانواده تختی و کشتی گیران پیشکسوت نیز حضور داشتند.
در آغاز مراسم به دعوت منوچهر لطفی رئیس انجمن مجموعه داران، پروفسور سید حسن امین استاد دانشگاه گلاسگو کلدونین انگلستان، و عضو انجمن مجموعه داران، پهلوان محمدرضا طالقانی رئیس پیشین فدراسیون کشتی کشور و اکبر حیدری کشتی گیر پیشکسوت و از دوستان تختی برای سخنرانی و بیان خاطرات به جایگاه آمدند. و پس از این سه نفر، از وجود دیگر حاضران هم که خاطراتی از تختی داشتند. به صورت میز گرد استفاده شد.
پروفسور امین سخنرانی افتتاحیه را با خاطره تاریخی شرکت خود در پنجاه و پنج سال پیش در مراسم تشییع پیکر تختی از میدان شوش تا ابن بابویه شروع کرد.. امین گفت: در دی ماه ۱۳۴۶ که من دانشجوی سال دوم دانشکده حقوق دانشگاه تهران بودم، به دانشجویان خبر رسید که چون تختی عضو جبهه ملی و مخالف رژیم بوده است، ساواک او را کشته و جسد بی‌جانش را در اتاقی در هتلی در خیابان تخت جمشید نزدیک سفارت آمریکا رها کرده است. حالا دانشجویان باید تشییع جنازه تختی را به راه پیمایی و تظاهرات پرشور ضد رژیم تبدیل کنند. تا ساواک بفهمد که جنایاتش بی پاسخ نمی ماند!!
ما دانشجویان دانشکده حقوق هم به اتفاق همکلاسی ها از جمله سیدرضا زواره ای که چند سالی از ما بزرگتر بود و با داشتن شغل آموزگاری، در دانشکده حقوق قبول شده و با ما همکلاس بود و پس از انقلاب به مقامات بالا رسید، به میدان شوش رفتیم و از آنجا با پای پیاده همراه جمعیتی انبوه که شاید سی چهل هزار نفر می شد، با شعارهای تند به ابن بابویه رفتیم که تختی را در کنار شهدای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ دفن کنند. تشییع جنازه تختی در دی ۱۳۴۶ انتقام مردم از عدم اجازه برگزاری مراسم ترحیم در سال قبل یعنی ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ برای دکتر محمد مصدق بود و نیز جبران احساس گناه ملی از عدم تحرک عمومی برای شرکت در تشییع و مراسم خاکسپاری و بزرگداشت دکتر مصدق. درست است، شاه اجازه نداده بود که به وصیت مصدق عمل شود و او را در کنار شهدای ۳۰ تیر دفن کنند. اما مردم هم هیچ اعتراضی نکرده بودند و این درجه از تسلیم و سکوت برای نیروهای ملی و کل مبارزان سیاسی شرم آور بود.
امین توضیح داد که در روز تشییع پیکر تختی، مردم پایتخت بویژه دانشجویان سنگ تمام گذاشتند و سینه سپر کردند و با دادن شعارهای تند با مشت های گره کرده، خطر کردند، اما بعدها کاشف به عمل آمد که مخالفان رژیم پهلوی در ۱۳۴۶ برای تحریک ما دانشجویان به دروغ مرگ تختی را به قتل او به دست ساواک نسبت داده بودند. تختی عضو شورای مرکزی جبهه ملی و طرفدار مصدق و چهره ملی و مردمی بود، اما ساواک او را نکشته بود و ما گول خوردیم.
امین در بخش دیگری از سخنرانی خود به دلایل محبوبیت تختی یعنی مردمی بودن. اخلاق و منش جوانمردی او پرداخت و از سابقه اخلاق و آداب فتوت و پیشینه زورخانه در آیین مهر و میترائیسم شرحی بر زبان آورد. وی داستان معروف پوریای ولی را بازگو کرد و پس از پوریای ولی، تختی را مصداق اکمل خلق و خوی جوانمردان ایران معرفی نمود.
