به‌مناسبت ۵ اسفند، روز مهندس
بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی
واژۀ «مهندس» از «هندسه» ساخته شده و «هندسه» نیز از واژۀ فارسیِ «اندازه» گرفته شده‌است. نویسندۀ
یواقیت‌العلوم (کتابی فارسی از سدۀ ششم) دربارۀ «هندسه» چنین می‌گوید:
«و این کلمه [= «هندسه»] پارسی است؛ اصلش «اندازه» بوده‌است و عرب در زبانِ خویش آن را «هندسه» کرده‌اند.» (ج ۳، ص ۲۴۵) بنابراین ابتدا «اندازۀ» فارسی به عربی رفته و به «هندسه» تبدیل شده و سپس ازروی آن «مهندس» ساخته شده و سرانجام با این چهرۀ جدید، به فارسی برگشته‌است. واژۀ «مهندس»، امروزه در معنای فنی و علمی‌اش، برابرِ واژۀ engineer است، اما در فارسیِ قدیم به معنای محاسبه‌گر و کسی بوده که هندسه می‌دانسته‌است.
۱۳۹۹/۱۲/۰۵
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
