پیشوندهای تصریفی در فارسی، سه پیشوند وجود دارد که در تصریف فع | Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

پیشوندهای تصریفی

در فارسی، سه پیشوند وجود دارد که در تصریف فعل به‌کار می‌رود و وجه متفاوتی از آن را نشان می‌دهد:

۱) «می-»: می‌روم، می‌خورده‌است، برمی‌داشت، ... .
۲) «بِـ-/ بُـ-»: بِزن، بِایست، بُرو، بیا، ... .
۳) «نَـ-/ مَـ‌-»: نَرو، نَایست، نَنشین، مَیازار (گونۀ ادبی)، ... .

یادآوری:
۱) پیشوند تصریفیِ «می-»، چه در نوشتارِ معیار و چه در شکسته‌نویسی، همواره نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثال:

معیار:
می‌اندیشد، می‌‌برده‌است، می‌خواهم بروم،‌ برمی‌گردیم، ... .

شکسته:
می‌گه،‌ می‌رین، می‌ده، ورمی‌افته، می‌آن، می‌اومد، می‌اُوُرده‌ن، می‌خواد، وای‌می‌سته،‌ بَرِش‌می‌گردونه، می‌ندازه، ... .

۲) فعل‌هایی که مصدرشان با «ا» آغاز می‌شوند، در پیوند با پیشوند تصریفیِ «بِـ-» و «نَـ-»، فقط «ا» در آن‌ها به «ی» تبدیل می‌شود و همیشه پیوسته نوشته می‌شوند. مثال از سه فعل «اَندیشیدن» و «اِنگاشتن» و «اُفتادن»:

درست:
بیندیشد، بینگارد، بیفتد/ نیندیشد، نینگارد، نیفتد.

نادرست:
بی‌اندیشد، بی‌انگارد، بی‌افتد/ بیاندیشد، بیانگارد، بیافتد.

سید محمد بصام
@Matnook_com