چشماندازی جهانی پیرامون تجاوز در زمان جنگ در طول تاریخ، غیر | مهدی قاصد
چشماندازی جهانی پیرامون تجاوز در زمان جنگ
در طول تاریخ، غیرمعمول نبوده است که یک ارتش فاتح که داراییهای مردمِ مغلوب را نابود یا مصادره میکرده، به زنان تجاوز کند، گویی که آنان نیز بخشی از این داراییاند. در طول جنگ جهانی دوم، سربازان آلمانی به تعداد زیادی از زنان یهودی و روسی بعد از اشغال شهرها و روستاهایشان تجاوز کردند. ارتش ژاپن نیز بهصورت نظاممند به زنان و دختران در کره، چین و کشورهای مختلف آسیای شرقی تجاوز میکرد. در سال ۱۹۷۱، زمانی که ارتش پاکستان بهسوی بنگلادش در حرکت بود، ابتدا به سربازان فیلمهای پورنوگرافیک نشانداده و سپس به آنان اجازه داده شد به دستکم ۲۰۰هزار زن تجاوز کنند.
در سال ۱۹۹۲ سربازان صرب به هزاران زن مسلمان بوسنیایی در طول «پاکسازی قومی» تجاوز کردند. در ۱۹۹۴، هوتوها در رواندا که در آن موقع در کشور مسلط بودند، به تعداد بسیار زیادی از زنان توتسی تجاوز کردند. در ۱۹۹۹، زمانیکه سربازان صربستانی کوزووو را تصرف کردند، زنان آلبانیاییتبار را موردتجاوز قراردادند. در ۲۰۰۴، شبهنظامیان عربِ طرفدارِ حکومت در سودان از تجاوز جنسی بهعنوان سلاحی جنگی برای تحقیر زنان سیاهپوستی که در منطقهی شورشیان برعلیه دولت نبرد میکردند، استفاده نمودند.
تمام این تجاوزها این نگرش مشترک جهانی را بهمانند فرهنگ آمریکا که در موردش بحث نمودیم، انعکاس میدهد که زنان جزئی از دارایی مردان هستند. باتوجهبه این نگرش، تعجبآور نیست که تجاوز در طول جنگ بسیار وحشیانه و غیرانسانی است. برای مثال در بوسنی، قربانیان همچون یک گله در اردوگاهها نگهداری میشدند و بارها در مقابل چشم اعضای خانواده، همسایهها و دیگر زندانیان موردتجاوز قرارمیگرفتند. این زنان نهتنها در معرض تحقیر بسیار شدید بودند، بلکه بههمانصورتْ شکنجهی جنسی نیز میشدند. بهعنوان نمونه، یکی از قربانیان میگوید: «آنان از زنان میپرسیدند که آیا خویشاوند مذکر دارند یا نه؛ من خود به چشم دیدم که از یک زن این سوال را پرسیدند و بعد، پسر ۱۴سالهی او را آوردند و وادارش کردند به مادر خود تجاوز کند. اگر مردی نمیتوانست تجاوز کند، از یک بطری یا اسلحه استفاده کرده یا بر روی قربانی ادرار میکرد.» بدتر اینکه زنان بسیاری بعد از تجاوز کشته میشدند.
بازماندگان بهدلیل ماهها تجاوز توسط مردان مختلف، آسیب بسیار زیادی دیدند. این امر مخصوصاً در مورد زنان سنتی و محافظهکار مسلمانی صادق است که هرگز حتی توسط شوهرانشان نیز برهنه دیده نشده بودند.
مسئلهای که وجود دارد این است که این کارها در سطح جهان عمومیت ندارد. برخی از لشکرها هرچند هم نسبتبه غیرنظامیان بیرحم و خونریز باشند، ذاتاً مرتکب تعرض جنسی کمتری میشوند؛ مانند مناقشهی اسرائیل/فلسطین یا شورشهای سریلانکا و السالوادر. با این حال، تجاوز در کشورهای دیگر، بر اساس قوانین بینالمللی، بهعنوان جرمی سنگین برعلیه بشریت تا نسلکشی حقیقی در نوسان بوده است.
در بسیاری از نقاط دنیا، زنان بعد از موردتجاوز قرارگرفتن توسط سربازان خارجی، چون کالایی خرابشده و غیرقابلتعمیر و بنابراین بیارزش درنظرگرفته میشوند. در برخی کشورهای سنتی، شوهران یا اقوام مذکر این زنان آنها را از خانهی خود همچون یک تکه آشغال بیرون میاندازند. برخی اوقات حتی قربانی را میکشند. در ذهن این مردان، اقوام موردتجاوز قرارگرفتهشان بیعفتی و شرمی غیرقابلتحمل بههمراه دارند.
قربانیان تجاوز در دوران جنگ، اکثراً زنان هستند، اما برخی قربانیان نیز مرد میباشند. همچنان که تحقیقات بهعملآمده از زندانهای یوگوسلاوی سابق و زندان ابوغریب در عراق نشان میدهد، تعرضهای جنسی برعلیه مردان بازداشتشده شامل چیزهایی چون استمنای اجباری برای دیگران، تجاوز مقعدی و ضربه با لگد به اندامهای جنسی بوده است. این کارهای برای تحقیر نمودن دشمن منفور یا انجام چیزی همچون یک «شوخی خرکی دانشگاهی» بود.