انتشار خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی، با ممیزی محدود محسن ه | محسن هاشمي رفسنجاني
انتشار خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی، با ممیزی محدود
محسن هاشمی رفسنجانی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد انتشار خاطرات روزنوشت آیت الله هاشمی رفسنجانی در سال 1378 پس از انجام ممیزی گفت:پس از تعامل با وزارت ارشاد و کاهش قابل توجه حجم ممیزی های انجام شده و مشورت با بزرگان و اساتید نسبت به انتشار خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی تصمیم گرفته شد.
روال ما در طول ۲۲ سالی که از انتشار خاطرات روزنوشت آیت هاشمی رفسنجانی می گذرد این بوده است که پس از آماده سازی و تدوین نهایی خاطرات، نسخه ای از آن را تقدیم رهبرمعظم انقلاب می نمودیم و نسخه ای را هم جهت صدور مجوز نشر به وزارت ارشاد ارائه می کردیم و مجوز کتاب بدون ممیزی صادر می شد.
نوشتن خاطرات روزانه توسط ایشان از ابتدای سال ۱۳۶۰ تا روز واپسین حیات در دی‌ماه ۱۳۹۵، به مدت ۳۶سال مداوم و بدون یکروز کاستی انجام شده بود، تصمیم گرفته شد که خاطرات با فاصله زمانی مناسب با زمان نگارش منتشر گردد که با کاهش حساسیت ها وشرایط زمانی، کمترین میزان سانسور وحذفیات را داشته باشد و به همین علت فاصله حدود ۲۰ ساله بین نگارش و انتشار خاطرات وجود دارد و پیش از انتشار نیز معمولا ایشان مواردی که به آبروی افراد یا اسرار کشور آسیب می رساند را در خاطرات تصحیح می کردند و البته این موارد معمولا بسیار ناچیز بود.
اگرچه اعمال ممیزی و سانسور در اسناد تاریخی وروایتهای اولیه از حوادث که بعنوان منبع وسند دست اول مورد استفاده واستناد پژوهشگران قرار می گیرد، قابل پذیرش نبوده و موجب آسیب دیدن صحت واصالت روایت‌های تاریخی می گردند، اما امسال، خاطرات روزنوشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، بعنوان سندی منحصر بفرد ودست اول از تاریخ معاصر و ثبت انقلاب اسلامی، دچار ممیزی محدود گردید.
پس از حدود چهار ماه از ارسال نسخه خاطرات روزنوشت سال 1378 آیت الله هاشمی رفسنجانی برای دریافت مجوز، به دفتر نشرمعارف انقلاب، بعنوان متولی انتشار این خاطرات اصلاحیه ای ابلاغ شد که طی آن حدود صدمورد ممیزی شامل حذف کلی یک موضوع شامل چند پاراگراف یا سانسور واصلاح بخشی از عبارتهای مندرج در این کتاب درج شده بود که نیمی از این موارد مربوط به متن خاطرات ونیم دیگر مربوط به مقدمه ناشر، پاورقی های ویراستار و پی نوشتهای مرتبط برگرفته از خاطرات سرکار خانم عفت مرعشی، همسر آیت الله هاشمی رفسنجانی که نقش پررنگی در خاطرات این سال دارند، بود.
دفتر نشر معارف انقلاب رایزنی های لازم را جهت کاهش این موارد وصدور مجوز انتشار این خاطرات انجام داد و پس از تعاملات وگفتگوهای مشروح در سطوح مختلف، از ریاست جمهوری تا مراکز عالی نظام و وزارت ارشاد،
میزان این ممیزی ها به حدود 19 مورد در متن خاطرات در حد یک کلمه تا یک جمله و28 مورد در مقدمه وپاورقی ها کاهش یافت وبراین اساس مجوز انتشار خاطرات صادر شدکه در نوع خود دستاورد جدیدی در دولت آقای رئیسی است.
پس از صدور این مجوز، تصمیم گیری برای انتشار یاعدم انتشار خاطرات با این شرایط، تصمیمی پیچیده ودشوار بود که هر تصمیمی می توانست هزینه ها ومنافع متفاوتی را بهمراه آورد، بصورت طبیعی چهار گزینه پیش روی دفتر نشرمعارف انقلاب قرار داشت:
نخست خودداری از انتشار خاطرات در اعتراض به ممیزی صورت گرفته و منوط نمودن چاپ کتاب به لغو ممیزی ها.
دوم: انتشار خاطرات بصورت کامل و بدون ممیزی در خارج از کشور که نیاز به مجوز از وزارت ارشاد نداشته باشد.
سوم: پذیرش ممیزی ها واعمال ممیزی ها دو نوع حذفیات و تعدیل عبارتها را شامل می شدند.
چهارم: انتشار خاطرات تنها با حذف مطالب سانسور شده به گونه ای که مشخص باشد که کدام بخش از متن مورد سانسور قرار گرفته است تا در آینده که پس از کاهش حساسیت‌ها، امکان انتشار تصویر نسخه دست نویس آیت الله هاشمی رفسنجانی، فراهم شود، پژوهشگران وعلاقمندان امکان تطبیق متن منتشر شده با سند دست نویس و پی بردن به بخشهای سانسور شده را داشته باشند.
هریک از این گزینه ها، هم در خانواده آیت الله هاشمی رفسنجانی، هم در میان علاقمندان و بزرگان مرتبط با ایشان، موافقان ومخالفانی داشت که دلایل خاص خود را داشتند وتصمیم گیری را برای دفتر نشر معارف انقلاب دشوار می کرد
سرانجام پس از بررسی های همه جانبه وتاملات لازم وهمچنین با توجه به سیره وروش آیت الله هاشمی رفسنجانی، گزینه چهارم انتخاب گردید تا هم امکان بهره مندی از بیش از 99ونیم درصد خاطرات برای جامعه فراهم شود و هم با مشخص نمودن کمتر از نیم درصد سانسور شده، به اصالت وسندیت کتاب خدشه ای وارد نشود وامکان تطبیق نسخه منتشر شده فعلی با نسخه دست نویس در آینده برای پژوهشگران فراهم باشد.
ادامه مصاحبه را با کلیک روی قسمت زیر مطالعه کنید
https://www.isna.ir/news/1401030906752
